Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieścia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 stycznia 2014r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia X Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych we Wrocławiu

w składzie:

Przewodniczący: SSR Barbara Bonczar

Protokolant: Grażyna Mazurkiewicz

po rozpoznaniu na posiedzeniu jawnym w dniu 14 stycznia 2014r. we Wrocławiu

sprawy z odwołania (...) Sp. z o.o. we W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 19 lipca 2013r. znak: (...)

w sprawie (...) Sp. z o.o. we W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o świadczenie rehabilitacyjne

zmienia decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. z dnia 19 lipca 2013r. znak: (...)i zwalnia stronę powodową z obowiązku zwrotu wypłaconego A. Z. świadczenia rehabilitacyjnego za okres od 01 kwietnia 2013r. do 30 czerwca 2013r. w kwocie łącznej wraz z odsetkami 1.309,91 zł (jeden tysiąc trzysta dziewięć złotych 91/100),

Sygn. akt X U 636/13

UZASADNIENIE

Płatnik składek T. (...) sp.zo.o. we W. wniosła odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. z dnia 19 lipca 2013 r. numer (...) zobowiązującej płatnika składek do zwrotu nienależnie wypłaconego ubezpieczonej A. Z. świadczenia rehabilitacyjnego z funduszu chorobowego za okres od 01 kwietnia 2013 r. do 30 czerwca 2013 r. w kwocie 1 299, 27 zł wraz z należnymi odsetkami z tego funduszu w kwocie 10,64 zł.

W uzasadnieniu odwołania strona powodowa wskazała, że w piśmie z dnia

07 czerwca 2013 roku informowała Zakład Ubezpieczeń Społecznych o tym, że w kwietniu 2011 A. Z. uzyskała wynagrodzenie w wysokości 1400 zł.

Organ rentowy – Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W., w odpowiedzi na odwołanie ubezpieczonej, wniósł o jego oddalenie, z uwagi na brak podstaw prawnych do jego uwzględnienia.

W uzasadnieniu swojego stanowiska organ rentowy zarzucił, że na podstawie dokumentów przedłożonych przez pracodawcę telefonię druku ZUS Z-3 raportów ZUS RCA pisma skierowanego do organu rentowego z dnia 07 czerwca 2013 r. wypłacił A. Z. w dniu 26 czerwca 2013 r. świadczenie rehabilitacyjnego po ustaniu zatrudnienia za okres sporny od 01 kwietnia 2013 r. do 30 czerwca 2013 r.. W druku Z-3 z dnia 07 maja 2013 r. wnioskodawca zawarł informację że A. Z. była zatrudnienie w okresie od 01 kwietnia 2011 r. do 31 marca 2013 r. w wymiarze czasu pracy na ½ etatu od dnia 01 kwietnia 2011 r. do 31 marca 2013 r. w wymiarze czasu pracy na ½ etatu od dnia 01 kwietnia 2011 r. oraz uzyskiwała z tego tytułu wynagrodzenie w kwocie 750,00 zł miesięcznie natomiast z raportu miesięcznego ZUS RCA z dnia 10 maja 2011 r. wynikało że wynagrodzenie wynosiło 1400 zł miesięcznie. Organ rentowy wystąpił w dniu 29 czerwca 2013 r. T. (...) sp.zo.o. poinformowała że A. Z. za kwiecień 2011 r. uzyskała wynagrodzenie w wysokości 1 400 zł. Po wypłacie świadczenia rehabilitacyjnego przedstawiono korektę w której wskazano że od dnia 01 sierpnia 2012 r. powódka pracuje w ½ wymiaru czasu pracy.

Organ rentowy podkreślił, że istotą nienależnie pobranego świadczenia jest ochrona środków pieniężnych zgromadzonych w Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i odzyskania świadczeń które zostały wypłacone niezgodnie z przepisami ubezpieczeń społecznych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

Ubezpieczona A. Z. była zatrudniona u powoda (...) sp.z o.o. we W. od dnia 01 kwietnia 2011 r. do 31 marca 2013 r. w ½ wymiaru czasu pracy z miesięcznym wynagrodzeniem 750,00 zł.

Dowody: zaświadczenie płatnika składek z dnia 07 maja 2013 r. – akta ZUS.

Z imiennego raportu ZUS RCA wynikało, że ubezpieczona w dacie od 01 kwietnia 2011 r. była zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy na pełen etat z miesięcznym wynagrodzeniem 1 400 zł.

Dowody: druk ZUS RCA – akta ZUS.

W piśmie z dnia 29 maja 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych zwrócił się do płatnika składek o udzielenie informacji w sprawie wysokości wypłaconego wynagrodzenia za kwiecień 2011 r. W odpowiedzi strona powodowa wskazał, że ubezpieczona za okres 04 2011 r. otrzymała wynagrodzenie w wysokości 1400 zł.

Dowody: pismo ZUS z dnia 29.05.13 r., pismo pozwanej z dnia 07 czerwca 2013 r.

W dniu 08 czerwca 2013 r. strona powodowa złożyła korektę dotyczącą płatnika składek na druku ZUS-Z-3, w której wskazała iż ubezpieczona jest zatrudniona na ½ etatu z wynagrodzeniem miesięcznym 750,00 zł. od dnia 01 sierpnia 2012 r. W dniu 26 czerwca 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłacił ubezpieczonej świadczenie rehabilitacyjne

Dowody: korekta z dnia 08 lipca 2013 r. – akta ZUS.

Decyzją Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. z dnia 19 lipca 2013 r. nr (...) zobowiązano płatnika składek (...) sp.z o.o. we W. do zwrotu nienależnie wypłaconego świadczenia rehabilitacyjnego z funduszu chorobowego za okres od 01 kwietnia 2013 r. do dnia 30 czerwca 2013 r. w łącznej kwocie z odsetkami – 1309, 91 zł.

Dowody: decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział z dnia 19.07. 2013 r. nr (...) – akta ZUS.

W oparciu o powyższe ustalenia faktyczne, Sąd zważył co następuje:

Odwołanie jako zasadne, zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 84 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoba, która pobrała nienależne świadczenie z ubezpieczeń społecznych, jest obowiązana do jego zwrotu, wraz z odsetkami, w wysokości i na zasadach określonych przepisami prawa cywilnego, z uwzględnieniem ust. 11

W świetle ust. 2 przepisu za kwoty nienależnie pobranych świadczeń uważa się:

1) świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczeń albo wstrzymanie ich wypłaty w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenie była pouczona o braku prawa do ich pobierania;

2) świadczenia przyznane lub wypłacone na podstawie nieprawdziwych zeznań lub fałszywych dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzania w błąd organu wypłacającego świadczenia przez osobę pobierającą świadczenia.

Z kolei ustęp 6 cytowanego przepisu stanowi, że jeżeli pobranie nienależnych świadczeń zostało spowodowane przekazaniem przez płatnika składek lub inny podmiot nieprawdziwych danych mających wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość, obowiązek zwrotu tych świadczeń wraz z odsetkami, o których mowa w ust. 1, obciąża odpowiednio płatnika składek lub inny podmiot. Celem powyższej regulacji jest umożliwienie organowi rentowemu odzyskania świadczeń, które - bez jego winy-zostały wypłacone, bądź zawyżone, a nie ma przy tym podstaw, aby uznać, że pobierająca je osoba zobowiązana byłaby do ich zwrotu w myśl zasad wynikających z art. 84 ust. 1 i 2 ww. ustawy. Organ rentowy ma w takiej sytuacji podstawy do żądania zwrotu nadpłaconych kwot od odpowiedzialnego za zaistnienie takiej sytuacji płatnika lub innego podmiotu, którego nieprawdziwe informacje doprowadziły do wypłacenia nienależnych świadczeń.

Jak wynika zatem z cytowanego przepisu warunkiem odpowiedzialności płatnika składek jest ustalenie, że pobranie nienależnych świadczeń było spowodowane przekazaniem organowi rentowemu nieprawdziwych danych.

Istotą przedmiotowej sprawy było ustalenie, czy płatnik składek (...) sp.z o.o. we W. przekazała organowi nieprawdziwe dane, który spowodowały zawyżenie wysokości świadczenia. W tym miejscu zasadnym jest odniesienie się do wykładni literalnej słowa ,,nieprawdziwe’’, które zgodnie ze słownikiem języka polskiego wskazuje na niezgodne ze stanem faktycznym, zmyślone, nierzeczywiste.

Analiza treści dokumentacji w postaci zaświadczenia płatnika składek z dnia 07 maja 2013 r. i korekta z dnia 08 lipca 2013 r. na drukach ZUS-Z-3 oraz imienny raport miesięczny o należnych składkach (ZUS RCA) w żaden sposób nie pozwala przyjąć, że taki charakter miały dane zawarte w tych dokumentach. Jak wynika z materiału dowodowego w postaci dowodów z dokumentów druki ZUS-Z-3 były wypełnione w sposób czytelny i zrozumiały, co więcej oba dokumenty wskazywały na ½ wymiaru zatrudnienia ubezpieczonej od 01 kwietnia 2011 r. do 31 marca 2013 r. z kwotą wynagrodzenia 750,00 zł. Należy zauważyć, że korekta z dnia 08 lipca 2013 r. dotyczyła składników wynagrodzenia za okresy miesięczne tj. za miesiąc sierpień 2012 zamiast jak poprzednio błędnie wskazano kwiecień 2011 r. Faktem jest, że dokument w postaci imiennego raportu miesięcznego o należnych składkach i wypłaconych świadczeniach (ZUS RCA) sporządzony przez płatnika składek wskazywał na to, że ubezpieczona była zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy z wynagrodzeniem miesięcznym 1400 zł. Należy zwrócić uwagę na § 21 ust. 1. rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 1 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz.U. z 2011 Nr237 poz. 1412 w którym wskazuje się, że środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia. Z treści powyższego przepisu nie wynika, aby zawarte w zaświadczeniu ZUS RCA stwierdzenie co do wysokości wynagrodzenia miało charakter wiążący i nie podlegało kontroli organów przyznających świadczenie i ustalających jego wysokość. Zatem raport ten nie jest dokumentem urzędowym w rozumieniu art. 244 § 1 i 2 k.p.c., gdyż podmiot wydający to zaświadczenie nie jest organem wykonującym zadania z zakresu administracji państwowej, a tylko dokumenty wystawione przez te organy stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone.

Należy stwierdzić, że skoro organ rentowy miał wątpliwości co do zawartych w nich danych winien przed wypłatą świadczenia przeprowadzić postępowanie wyjaśniające albo przeprowadzić kontrolę. Co więcej wyżej przekazane dane nie można utożsamiać z przekazaniem ,,nieprawdziwych danych’’.

Podkreślić należy, że odpowiedzialność płatnika składek na podstawie art. 84 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika z nieprawdziwości przekazanych danych, a nie z ewentualnego przekazania danych niekompletnych. W tym ostatnim przypadku, to na organie rentowym spoczywa obowiązek zgromadzenia dokumentów niezbędnych do wydania decyzji. W ocenie Sądu nie można przyjąć, że organ Zakład Ubezpieczeń Społecznych podejmujący decyzję o wypłacie świadczenia rehabilitacyjnego był zwolniony z obowiązku kontroli przedstawionych dokumentów gdyż to on organ jako organ administracji publicznej odpowiedzialny za wypłatę świadczeń z ubezpieczeń społecznych - nie jest zwolniony z dokładnego, merytorycznego zbadania kierowanej do niego dokumentacji (wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu w wyroku z dnia 23 lipca 2009 r. w sprawie o sygn. akt III AUa 448/09 (lex numer 628256). Na uwagę zasługuje również pogląd Sądu Apelacyjnego w Katowicach wyrażony w wyroku z dnia 6 grudnia 2001 r. w sprawie o sygn. akt III AUa 768/01 (lex numer 74577), zgodnie z którym pobranie nienależnych świadczeń emerytalnych przez pracownika spowodowane było nie tylko błędem pracodawcy, ale i organu rentowego, nie może ów organ wydać decyzji zobowiązującej pracodawcę do zwrotu pobranych świadczeń. Warto powołać orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 3 października 2000 r., II UKN 1/00, gdzie stwierdzono, że przekazanie przez pracodawcę Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych prawdziwych danych mających wpływ na prawo do świadczeń wyklucza możliwość żądania od pracodawcy zwrotu świadczeń nienależnie pobranych.

Sąd w pełni podziela powyższe stanowiska, zgodnie z którym nie każde przekazanie przez płatnika składek nieprawdziwych danych skutkuje zastosowaniem wobec pracodawcy sankcji wynikającej z art. 84 ust. 6 ww. ustawy w postaci obowiązku zwrotu nienależnie pobranych świadczeń przyznanych wskutek przekazania przez płatnika tychże danych.

W pierwszej kolejności stwierdzić należy, iż w przedmiotowej sprawy nie sposób jest uznać, że do przekazania przez zakład pracy nieprawdziwych danych doszło wskutek świadomego działania lub rażącego niedbalstwa. Płatnik składek złożył wypełnione zaświadczenia płatnika składek i korektę do nich oraz poprzednik prawny płatnika składek przedstawił raport ZUS RCA czyniąc zadość swoim obowiązku. W ocenie Sądu organ rentowy popełnił błąd polegający na zaniechaniu weryfikacji dokumentów niezbędnych do ustalenia wysokości świadczenia. Dopiero po wypłacie świadczenia organ rentowy zweryfikował dane pozwalające na obliczenie wysokości należnego wymienionej świadczenia.

Mając na uwadze powyższe Sąd doszedł do przekonania, że przepis art. 84 ust. 6 nie może stanowić podstawy do żądania zwrotu od wnioskodawcy nienależnie pobranych przez (...) sp.z o.o. we W. świadczeń ponieważ jak wynika z okoliczności faktycznych sprawy nie zostały spełnione warunki określone tym przepisem. Dane przedstawione przez pracodawcę w wymienionych wyżej zaświadczeniach były niewystarczające dla ustalenia wysokości świadczenia rehabilitacyjnego dla A. Z.. W ocenie Sądu pobranie nienależnych świadczeń nie było skutkiem błędu wnioskodawcy, ale błędu organu rentowego.

Z tych względów Sąd Rejonowy uznał odwołanie za zasadne i z mocy art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł jak w wyroku.