X U 203/18 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy Wrocław Śródmieście we Wrocławiu z 2019-04-01

Sygn. akt: X U 203/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 kwietnia 2019 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia X Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych we Wrocławiu

w składzie:

Przewodniczący: SSR Agnieszka Chlipała - Kozioł

Protokolant: Katarzyna Kunik

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 1 kwietnia 2019 r. we Wrocławiu

sprawy z odwołania wnioskodawcy (...) sp. z o.o. we W.

z udziałem ubezpieczonej B. G.

od decyzji pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W.

z dnia 5.02.2018 r. znak: (...)

o zasiłek chorobowy

I.  zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W. z dnia 5.02.2018 r. w ten sposób, że odmawia B. G. prawa do uwzględnienia w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego za okres od 30.05.2015 r. do 25.09.2015 r. i zasiłku macierzyńskiego od 26.09.2015 r. do 23.09.2016 r.:

- dodatku zadaniowego (nagrody za zlecenia dodatkowe) wypłaconego w kwietniu 2014 r. w kwocie 3.000 zł, w czerwcu 2014 r. w kwocie 3.000 zł i w grudniu 2014 r. w kwocie 2.500 zł,

- ekwiwalentu za bilety komunikacji wypłaconego od kwietnia 2014 r. do marca 2015 r. w kwocie 310,40 zł miesięcznie;

II.  w pozostałym zakresie oddala odwołanie;

III.  znosi wzajemnie koszty procesu między stronami;

IV.  orzeka, iż koszty sądowe ponosi Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 5 lutego 2018 r. (znak: (...)) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W. w punkcie I sentencji decyzji przyznał ubezpieczonej B. G. prawo do uwzględnienia w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego za okres od dnia 30 maja 2015 r. do dnia 25 września 2015 r. i zasiłku macierzyńskiego za okres od dnia 26 września 2015 r. do dnia 23 września 2016 r.: 1) dodatku zadaniowego (nagrody za zlecenia dodatkowe) wypłaconego w kwietniu 2014 r. w kwocie 3 000 zł, w czerwcu 2014 r. w kwocie 3 000 zł i w grudniu 2014 r. w kwocie 2 500 zł; 2) wyrównania wynagrodzenia przysługującego za okres od kwietnia 2014 r. do lipca 2014 r.; 3) ekwiwalentu za bilety komunikacji wypłaconego od kwietnia 2014 r. do marca 2015 r. w kwocie 310,40 zł miesięcznie; 4) premii za efektywność (uznaniowej) wypłaconej w grudniu 2014 r. w kwocie 250 zł; 5) dodatku komputerowego wypłaconego za okres od kwietnia 2014 r. do marca 2015 r. w kwocie 70 zł miesięcznie, zaś w punkcie II sentencji decyzji polecił dokonać (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W. wypłaty wyrównania przedmiotowych świadczeń za ww. okresy wraz z należnymi odsetkami. W punkcie III sentencji decyzji organ rentowy odmówił B. G. uwzględnienia w podstawie wymiaru zasiłków określonych składników wynagrodzenia.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że zgodnie z art. 36 ust. 1 ustawy zasiłkowej podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu będącemu pracownikiem stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. W świetle art. 41 ust. 1 cytowanej ustawy przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego nie uwzględnia się składników wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania tego zasiłku zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub przepisami o wynagradzaniu, jeżeli są one wypłacane za okres pobierania tego zasiłku. Organ rentowy dodał, że podstawy wymiaru zasiłku nie ustala się na nowo, jeżeli między okresami pobierania zasiłków zarówno tego samego rodzaju, jak i innego rodzaju, nie było przerwy, albo przerwa była krótsza niż 3 miesiące kalendarzowe. Organ rentowy dodał, że B. G. jest zatrudniona na stanowisku kierownika sekcji w (...) Sp. z o.o. we W..

Odnosząc się do wymienionych w punkcie I sentencji decyzji składników wynagrodzenia organ rentowy wskazał, że dodatek zadaniowy (nagroda za zlecenia dodatkowe) przysługiwał pracownikom za wykonywanie dodatkowych, powierzonych im przez pracodawcę zadań, za okres wykonywania tych zadań. Skoro zaś przedmiotowy dodatek przysługuje za pracę, to należy go wliczyć do podstawy wymiaru zasiłków w razie choroby i macierzyństwa w kwocie faktycznie wypłaconej. Organ rentowy wskazał dalej, że w lipcu 2014 r. wypłacony został składnik wynagrodzenia, który stanowił wyrównanie wynagrodzenia zasadniczego za okres od stycznia 2014 r. do czerwca 2014 r. – zatem wyrównanie to należało uwzględnić w podstawie wymiaru zasiłków. Odnośnie ekwiwalentu za bilety organ rentowy wskazał, że przebywając na zasiłku chorobowym i macierzyńskim B. G. przedmiotowego ekwiwalentu nie otrzymywała, zatem należy uznać, że ekwiwalent ten nie jest wypłacany za okres pobierania zasiłku i powinien być przyjęty przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłków. Podobnie za okres pobierania zasiłku nie był wypłacany dodatek za pracę przy komputerze. Organ rentowy wskazał dalej, że premia za efektywność w całości pozostawała w gestii pracodawcy i zależna była od oceny wkładu pracy w realizację powierzonych obowiązków służbowych, dokonanej przez pracodawcę. Składnik ten, jako przysługujący za pracę, podlega wliczeniu do podstawy wymiaru świadczeń za czas choroby i macierzyństwa.

Odwołanie od opisanej decyzji w zakresie jej punktu I i II wniósł płatnik składek (...) Sp. z o.o. we W. (k. 4 – 5).

W uzasadnieniu odwołania płatnik wskazał, że nie zgadza się ze stanowiskiem organu rentowego odnośnie przyznania B. G. prawa do uwzględnienia składników opisanych w decyzji w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego i macierzyńskiego. Odnośnie nagrody za zlecenie dodatkowe płatnik składek wskazał, że zgodnie z aktami prawa wewnątrzzakładowego, dodatek ten przysługuje za czas choroby i zasiłku chorobowego i nie jest wliczany do podstawy wynagrodzenia za czas choroby i zasiłku chorobowego. Tym samym dodatek zadaniowy stanowi składnik wynagrodzenia, o którym mowa w art. 41 ust. 1 ustawy zasiłkowej. Odnosząc się do wyrównania wynagrodzenia odwołujący podniósł, że wyrównanie wypłacone zostało jako jednorazowa premia wyrównania inflacyjnego wszystkim pracownikom w jednakowej wysokości, niepomniejszonej za okresy pobierania zasiłku. Ekwiwalent za bilety komunikacyjne miał w ocenie odwołującego charakter dodatkowego świadczenia – dofinansowania kosztów dojazdu pracownika do pracy. Ekwiwalent ten nie był pomniejszany za czas choroby i w czasie choroby został B. G. wypłacony w pełnej wysokości. Premia za efektywność miała charakter jednorazowej wypłaty i w części uznaniowej pozostawała w gestii przełożonego. Składnik ten nie był uzależniony od okresu pobierania zasiłku chorobowego, jego wartość nie była pomniejszana za okresy nieobecności z tytułu choroby. Dodatek komputerowy został zaś w świetle wskazań odwołującego uwzględniony w podstawie wymiaru zasiłków chorobowego i macierzyńskiego za sporny okres. W związku ze zmianą Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy od dnia 1 kwietnia 2015 r. podstawa zasiłkowa B. G. od dnia 27 kwietnia 2015 r. została na nowo ustalona, z uwzględnieniem stałej części dodatku komputerowego (z pominięciem części zryczałtowanego dodatku za czas choroby).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie z uwagi na brak podstaw prawnych do uwzględnienia odwołania. Organ rentowy podtrzymał argumentację zaprezentowaną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji (k. 6 – 9).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

B. G. od dnia 17 września 2007 r. pozostaje w zatrudnieniu w (...) Sp. z o.o. we W. na stanowisku specjalisty ds. rozrachunków. W umowie o pracę strony ustaliły, że wynagrodzenie składać się będzie z płacy zasadniczej oraz pozostałych składników wynagrodzenia: dodatku za pracę przy monitorze ekranowym, premii rocznej 8,5 % oraz premii zgodnie z obowiązującym regulaminem premiowania.

Od dnia 1 kwietnia 2009 r. B. G. zatrudniona jest w oparciu o umowę o pracę na czas nieokreślony, w której ustalono, że w czasie trwania umowy o pracę B. G. będzie otrzymać wynagrodzenie płatne w sposób i na warunkach przewidzianych w Regulaminie wynagradzania.

Na mocy porozumienia stron stosunku pracy, z dniem 26 czerwca 2013 r. miejsce wykonywania pracy z G. przeniesiono do K..

W okresie od dnia 1 lipca 2013 r. wynagrodzenie zasadnicze B. G. ustalono na poziomie 3 143 zł brutto wraz z dodatkiem stażowym w wysokości 314,30 zł.

W okresie od dnia 1 sierpnia 2014 r. wynagrodzenie zasadnicze B. G. ustalono na poziomie 3 283 zł brutto wraz z dodatkiem stażowym w wysokości 328,30 zł.

W okresie od dnia 1 kwietnia 2015 r. wynagrodzenie zasadnicze B. G. wynosiło 3 960 zł brutto. Od tego dnia B. G. przestały obowiązywać zapisy (...) Sp. z o.o., a zaczął obowiązywać Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy dla (...) SA.

Od dnia 1 stycznia 2016 r. B. G. otrzymywała wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 4 005 zł brutto.

Dowód: Umowa o pracę z dnia 14.09.2007 r. (k. 47)

Umowa o pracę z dnia 17.12.2007 r. (k. 46)

Porozumienie zmieniające warunki pracy z dnia 01.01.2008 r. (k. 45)

Wniosek o zmianę warunków pracy i płacy z dnia 02.01.2009 r. (k. 44)

Porozumienie zmieniające warunki pracy z dnia 02.01.2009 r. (k. 43)

Wniosek o zatrudnienie z dnia 30.03.2009 r. (k. 42)

Umowa o pracę na czas nieokreślony z dnia 01.04.2009 r. (k. 41)

Porozumienie zmieniające warunki umowy o pracę z dnia 02.02.2009 r., 24.03.2009 r., 21.02.2011 r., 03.07.2013 r., 11.07.2013 r., 31.07.2014 r., 02.04.2015 r., 28.01.2016 r., 05.04.2017 r., 09.05.2017 r., 11.09.2017 r. (k. 19, 21, 22, 24, 31 – 40)

Informacja dla pracownika z dnia 04.11.2016 r. (k. 28)

Wyjaśnienia ubezpieczonej (k. 141, 142; płyta CD)

Zgodnie z obowiązującym od dnia 27 czerwca 2012 r. Regulaminem Wynagradzania dla (...) Sp. z o.o. pracownikom – odpowiednio do rodzaju, charakteru lub specyfiki wykonywanej pracy oraz zajmowanego stanowiska, w przypadku i na zasadach określonych Regulaminem – przysługują m.in: dodatek za pracę przy obsłudze elektronicznych monitorów ekranowych, premia motywacyjna, nagroda, dofinansowanie kosztów dojazdów do pracy (§ 12 ust. 1).

Dodatek za pracę przy obsłudze elektronicznych monitorów ekranowych przysługiwał co miesiąc, w wysokości 70 zł brutto (§ 19). Pracownikom przysługiwało prawo do korzystania z dofinansowania kosztów dojazdu do pracy środkami komunikacji publicznej w wysokości 80 % ceny biletu (§ 20 ust. 1). Warunkiem uzyskania dofinansowania jest złożenie przez pracownika oświadczenia o koszcie biletu miesięcznego komunikacji miejskiej (§ 20 ust. 2). Dofinansowanie nie przysługiwało osobom zwolnionym z obowiązku świadczenia pracy. W przypadku wezwania przez pracodawcę do świadczenia pracy dofinansowanie przysługiwało (§ 20 ust. 3).

Pracownikom realizującym zadania dodatkowe powierzone przez pracodawcę, które wynikają z prac dodatkowo zleconych przez (...) Sp. z o.o., wypłacany był dodatek zadaniowy (§ 1 Załącznika nr 22 do Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla (...) SA we W.). Dodatek zadaniowy nie był wliczany do średniego wynagrodzenia bazowego ani do podstawy wynagrodzenia za czas choroby. Dodatek ten przysługiwał za czas choroby i zasiłku chorobowego (§ 2 pkt 1 i 2 Załącznika nr 22).

W Porozumieniu dotyczącym negocjacji płacowych w (...) Sp. z o.o. zawartym w dniu 7 listopada 2014 r. ustalono zasady wypłaty tzw. drugiej części premii partycypacyjnej. Ta część premii miała charakter uznaniowy, zależny od oceny wkładu pracy w realizację powierzonych obowiązków służbowych, dokonywanej przez pracodawcę (§ 2 ust. 1 Porozumienia).

Dowód: Regulamin Wynagradzania dla (...) Sp. z o.o. wraz z załącznikami (k. 48 – 63)

Załącznik nr 22 do Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla (...) SA we W. (w aktach orzeczniczych organu rentowego – w załączeniu do akt sprawy)

Porozumienie dotyczące negocjacji płacowych w (...) Sp. z o.o. z dnia 07.11.201 r. (w aktach orzeczniczych organu rentowego – w załączeniu do akt sprawy)

W okresie od kwietnia 2014 r. do marca 2015 r. B. G. zostały wypłacone m.in.:

-

nagroda za zlecenie dodatkowe – wypłacona w dniu 10 maja 2014 r. w kwocie 3 000 zł, w dniu 10 lipca 2014 r. w kwocie 3 000 zł oraz w dniu 10 stycznia 2015 r. w kwocie 2 500 zł;

-

wyrównanie wynagrodzenia – wypłacone w dniu 17 lipca 2014 r. w kwocie 616 zł;

-

ekwiwalent za bilety komunikacyjne – w kwocie 310,40 zł miesięcznie;

-

premia za efektywność (uznaniowa) – wypłacona w grudniu 2014 r. w kwocie 250 zł;

-

dodatek komputerowy stały – w wysokości 70 zł miesięcznie w miesiącach kwiecień – sierpień 2014 r., grudzień 2014 r. oraz styczeń – marzec 2015 r. oraz w wysokości 67,67 zł we wrześniu 2014 r., 63,23 zł w październiku 2014 r. 63 zł w listopadzie 2014 r.;

-

dodatek komputerowy stały za chorob. – w wysokości 2,33 zł we wrześniu 2014 r., 6,77 zł w październiku 2014 r., 7 zł w listopadzie 2014 r.

W okresie od czerwca 2015 r. do września 2016 r. B. G. nie otrzymywała dodatku komputerowego.

W dniu 25 maja 2015 r. wypłacono B. G. nagrodę za zlecenie dodatkowe w kwocie 3 125 zł.

Dowód: Kartoteka zarobkowa (w aktach orzeczniczych organu rentowego – w załączeniu do akt sprawy)

W dniu 6 lutego 2016 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wpłynął wniosek ubezpieczonej B. G. o przeliczenie podstawy wymiaru zasiłku chorobowego i zasiłku macierzyńskiego za okres od kwietnia 2015 r. do września 2016 r.

W toku postępowania wyjaśniającego Zakład Ubezpieczeń Społecznych ustalił, że płatnik składek (...) Sp. z o.o. we W. wypłacił B. G. wynagrodzenie chorobowe za okres niezdolności do pracy od dnia 27 kwietnia 2015 r. do dnia 29 maja 2015 r., a następnie zasiłek chorobowy za okres od dnia 30 maja 2015 r. do dnia 25 września 2015 r. oraz zasiłek macierzyński za okres od dnia 26 września 2015 r. do dnia 23 września 2016 r. Do ustalenia podstawy wymiaru świadczeń przyjęto wynagrodzenie zasadnicze, dodatek stażowy, wynagrodzenie za nadgodziny 100 %, dodatek za soboty i niedziele 100 %, dopłatę za nadgodziny 100 % oraz dodatek za urlop wypoczynkowy za okres 12 miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy, tj. za okres od kwietnia 2014 r. do marca 2015 r. Natomiast w podstawie wymiaru przedmiotowych świadczeń nie zostały uwzględnione:

-

premia motywacyjna kwartalna wypłacona pracownicy za II kwartał 2014 r. w kwocie 1 555,79 zł, za III kwartał 2014 r. w kwocie 1 801,99 zł, za IV kwartał 2014 r. w kwocie 1 625,09 zł, za I kwartał 2015 r. w kwocie 2 000 zł;

-

wypłata jednorazowa za lipiec 2014 r. z okazji dnia Energetyka w wysokości 840 zł;

-

wypłata jednorazowa TOK wypłacona w styczniu 2015 r. w kwocie 713 zł;

-

wyrównanie lipiec 2014 r. w kwocie 616 zł;

-

premia za efektywność wypłacona we wrześniu 2014 r. w kwocie 167 zł;

-

premia za efektywność (uznaniowa) wypłacona w grudniu 2014 r. w kwocie 250 zł;

-

nagroda za zlecenia dodatkowe wypłacona w kwietniu 2014 r. w kwocie 3 000 zł, w czerwcu 2014 r. w kwocie 3 000 zł i w grudniu 2014 r. w kwocie 2 500 zł;

-

nagroda jednorazowa wypłacona w grudniu 2014 r. w kwocie 470 zł;

-

ekwiwalent za bilety komunikacyjne;

-

ekwiwalent za taryfę pracowniczą;

-

dodatek komputerowy.

Decyzją z dnia 5 lutego 2018 r. (znak: (...)) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W. w punkcie I sentencji decyzji przyznał B. G. prawo do uwzględnienia w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego za okres od dnia 30 maja 2015 r. do dnia 25 września 2015 r. i zasiłku macierzyńskiego za okres od dnia 26 września 2015 r. do dnia 23 września 2015 r.: 1) dodatku zadaniowego (nagrody za zlecenia dodatkowe) wypłaconego w kwietniu 2014 r. w kwocie 3 000 zł, w czerwcu 2014 r. w kwocie 3 000 zł i w grudniu 2014 r. w kwocie 2 500 zł; 2) wyrównania wynagrodzenia przysługującego za okres od kwietnia 2014 r. do lipca 2014 r.; 3) ekwiwalentu za bilety komunikacji wypłaconego od kwietnia 2014 r. do marca 2015 r. w kwocie 310,40 zł miesięcznie; 4) premii za efektywność (uznaniowej) wypłaconej w grudniu 2014 r. w kwocie 250 zł; 5) dodatku komputerowego wypłaconego za okres od kwietnia 2014 r. do marca 2015 r. w kwocie 70 zł miesięcznie, zaś w punkcie II sentencji decyzji polecił dokonać (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W. wypłaty wyrównania przedmiotowych świadczeń za ww. okresy wraz z należnymi odsetkami. W punkcie III sentencji decyzji organ rentowy odmówił B. G. uwzględnienia w podstawie wymiaru zasiłków określonych składników wynagrodzenia.

Odwołanie od opisanej decyzji wniosła także ubezpieczona, w zakresie, w jakim w punkcie III decyzji organ rentowy odmówił uwzględnienia w podstawie wymiaru zasiłków premii motywacyjnej kwartalnej wypłaconej za kwartał II, III i IV 2014 r. oraz kwartał I 2015 r. Wyrokiem z dnia 12 lipca 2018 r., wydanym w sprawie o sygn.. akt IV U 54/18, Sąd Rejonowy w Tychach oddalił odwołanie.

Dowód: Dokumenty zgromadzone w aktach orzeczniczych organu rentowego (w załączeniu do akt sprawy)

Odwołanie B. G. z dnia 06.03.2018 r. wraz z załącznikami (k. 84 – 91)

Wyrok Sądu Rejonowego w Tychach z dnia 12 lipca 2018 r., sygn. akt IV U 54/18 (k. 117)

Kiedy ubezpieczona we wrześniu 2014 r. przebywała przez 1 dzień na zwolnieniu chorobowym, w październiku 2014 r. przebywała przez 3 dni na zwolnieniu chorobowym, a w listopadzie 2014 r. przebywała przez 6 dni na zwolnieniu chorobowym, otrzymała dodatek za pracę przy komputerze i ekwiwalent za bilety komunikacji.

Dowód: Dokumentacja płacowa k. 150-152

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Odwołanie podlegało częściowemu uwzględnieniu.

W zaskarżonej decyzji z dnia 5 lutego 2018 r. (znak: (...))Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W. w punkcie I sentencji decyzji przyznał B. G. prawo do uwzględnienia w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego za okres od dnia 30 maja 2015 r. do dnia 25 września 2015 r. i zasiłku macierzyńskiego za okres od dnia 26 września 2015 r. do dnia 23 września 2016 r.: 1) dodatku zadaniowego (nagrody za zlecenia dodatkowe) wypłaconego w kwietniu 2014 r. w kwocie 3 000 zł, w czerwcu 2014 r. w kwocie 3 000 zł i w grudniu 2014 r. w kwocie 2 500 zł; 2) wyrównania wynagrodzenia przysługującego za okres od kwietnia 2014 r. do lipca 2014 r.; 3) ekwiwalentu za bilety komunikacji wypłaconego od kwietnia 2014 r. do marca 2015 r. w kwocie 310,40 zł miesięcznie; 4) premii za efektywność (uznaniowej) wypłaconej w grudniu 2014 r. w kwocie 250 zł; 5) dodatku komputerowego wypłaconego za okres od kwietnia 2014 r. do marca 2015 r. w kwocie 70 zł miesięcznie, zaś w punkcie II sentencji decyzji polecił dokonać (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W. wypłaty wyrównania przedmiotowych świadczeń za ww. okresy wraz z należnymi odsetkami.

Zgodnie z art. 36 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu będącemu pracownikiem stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy.

Zasadą jest nadto, że do podstawy wymiaru zasiłku wlicza się premie, nagrody i inne składniki wynagrodzenia, przysługujące za okresy miesięczne, kwartalne i roczne (art. 42 ust. 1 - 3 ustawy zasiłkowej).

Powyższa zasada doznaje ograniczenia w art. 41 ust. 1 ustawy zasiłkowej, który stanowi, że przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego nie uwzględnia się składników wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania tego zasiłku zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub przepisami o wynagradzaniu, jeżeli są one wypłacane za okres pobierania tego zasiłku.

W ocenie Sądu zapis o pomniejszeniu premii za czas choroby powinien się znaleźć w regulaminie premiowania bądź innym akcie prawa wewnątrzzakładowego. Jeśli go nie ma, przyjmuje się, że pracownik nie zachowuje prawa do tego składnika za okres choroby, zatem wlicza się go do podstawy wymiaru wynagrodzenia chorobowego (zasiłku) w kwocie faktycznie wypłaconej. W przypadku powstania wątpliwości, pracodawca (odwołujący) winien wykazać, że ten składnik wynagrodzenia przysługuje też za czas choroby. Takie stanowisko uwzględnia oba prezentowane przez Sąd Najwyższy kierunki wykładni przepisu art. 41 ust. 1 ustawy zasiłkowej, tj. wykładnię, która nakazuje uwzględniać jedynie literalne brzmienie przepisów prawa wewnątrzzakładowego, oraz wykładnię nakazującą uwzględnianie stanu faktycznego.

Nadto, przy wliczaniu premii do podstawy wymiaru zasiłku, znaczenie w ocenie Sądu ma także indywidualny wkład pracownika w jej osiągnięcie w powiązaniu z zależnością od absencji chorobowej. Jeśli premia zależy od wyników grupy pracowników, np. od osiągnięcia określonej wartości sprzedaży przez cały zespół, a pracownik otrzyma ją w takiej samej wysokości jak inni zatrudnieni, nawet jeśli chorował – nie można jej wliczyć do podstawy wymiaru wynagrodzenia chorobowego (zasiłku). Również gdy premia jest wypłacona wszystkim pracownikom za osiągnięcie dokonane przez zakład pracy (np. zakład otrzymał nagrodę za jakość i z tej okazji każdy pracownik otrzyma 500 zł premii) – nie można jej wliczyć do podstawy wymiaru zasiłku.

Odnosząc powyższe do stanu faktycznego niniejszej sprawy Sąd ustalił, że naliczając podstawę wymiaru zasiłku chorobowego i zasiłku macierzyńskiego za okresy wskazane w zaskarżonej decyzji organ rentowy zasadnie uwzględnił takie składniki wynagrodzenia jak ekwiwalent za bilety komunikacji miejskiej, premia za efektywność (uznaniowa) oraz dodatek komputerowy, a także, częściowo, wyrównanie wynagrodzenia.

Jak ustalił Sąd, ekwiwalent za bilety komunikacji miejskiej przysługiwał pracownikom płatnika składek w oparciu o § 20 Regulaminu wynagradzania. Dofinansowanie przysługiwało w wysokości 80 % ceny biletu, a warunkiem jego uzyskania było złożenie przez pracownika oświadczenia o koszcie biletu miesięcznego komunikacji miejskiej. Dofinansowanie nie przysługiwało osobom zwolnionym z obowiązku świadczenia pracy. Przysługiwało ono jednak w razie wezwania przez pracodawcę do świadczenia pracy. W okresie przebywania na zasiłku chorobowym B. G. otrzymywała przedmiotowy składnik wynagrodzenia, nie otrzymywała go zaś przebywając na zasiłku macierzyńskim.

W odniesieniu do powyższego Sąd zważył, że zgodnie z § 1 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, zwanych dalej „składkami”, stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z zastrzeżeniem art. 18 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 2.

Za przychody ze stosunku pracy, zgodnie z art. 12 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

W § 2 cytowanego wyżej rozporządzenia zawarto wyłączenia niektórych przychodów pracownika z podstawy wymiaru składek. Katalog ten niewątpliwie stanowi enumeratywne wyliczenie przychodów niepodlegających oskładkowaniu. Przepis ten nie wymienia świadczenia rzeczowego w postaci biletu miesięcznego pracownika. W myśl § 2 ust. 1 pkt 26 cytowanego rozporządzenia podstawy wymiaru składek nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzania, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji. W niniejszej sprawie warunkiem uzyskania ekwiwalentu było złożenie przez pracownika oświadczenia o koszcie biletu miesięcznego komunikacji miejskiej. Świadczenie to stanowiło zatem zwrot poniesionych kosztów (części kosztów) biletu. Płatnik w przypadku dopełnienia warunków przewidzianych w Regulaminie wynagradzania, rekompensował pracownikom częściowo ponoszone przez nich koszty biletów komunikacji miejskiej.

W świetle powyższego, a nadto mając na uwadze, że ekwiwalent za bilety komunikacji miejskiej przysługiwał pracownikom w okresie przebywania na zasiłku chorobowym (choć nie był wypłacany w okresie zasiłku macierzyńskiego), to nie należało wliczać go do podstawy wymiaru spornych w niniejszej sprawie świadczeń.

Odnosząc się do premii za efektywność (uznaniowej) Sąd ustalił, że premia ta została wypłacona na podstawie porozumienia płacowego z dnia 7 listopada 2014 r. Była ona zależna od oceny wkładu pracownika w realizację powierzonych mu obowiązków, zatem jej przyznanie zależało ściśle od wykonania przez pracownika pracy (indywidualnego wkładu i zaangażowania pracownika, a nie wyniku danej grupy pracowników czy osiągnięć całego zakładu pracy). W aktach prawa wewnątrzzakładowego nie znalazły się postanowienia, które przyznawałaby pracownikom prawo do tego świadczenia także w okresie pobierania zasiłku, zaś odwołujący nie wykazał, by wypłacił to świadczenie w okresie przebywania przez ubezpieczoną na zasiłku chorobowym i macierzyńskim. Wypłacona ubezpieczonej w grudniu 2014 r. w kwocie 250 zł premia za efektywność powinna zatem zostać uwzględniona w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego i macierzyńskiego za okresy wskazane w zaskarżonej decyzji.

Odnośnie dodatku komputerowego Sąd miał na uwadze, że dodatek ten, w myśl § 19 Regulaminu wynagradzania dla (...) Sp. z o.o., przysługiwał pracownikom pracującym przy obsłudze elektronicznych monitorów ekranowych w zryczałtowanej wysokości, wynoszącej 70 zł miesięcznie. Z kartoteki zarobkowej ubezpieczonej wynika, że za okres zasiłku chorobowego ubezpieczonej nie zawsze wypłacano dodatek komputerowy (płatnik wykazał, że wypłacano w okresie września – listopada 2014 r.), zaś w okresie zasiłku macierzyńskiego ubezpieczonej nie wypłacano dodatku komputerowego. Przysługiwanie prawa do przedmiotowego świadczenia za okres zasiłku chorobowego nie wynika także z aktów prawa wewnątrzzakładowego. Tym samym składnik ten należało uwzględnić w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego i macierzyńskiego za okresy wskazane w zaskarżonej decyzji.

Analizując składnik wynagrodzenia jakim było otrzymane przez ubezpieczoną w lipcu 2014 r. wyrównanie w kwocie 616 zł Sąd zważył, że co do zasady podwyżka wysokości pensji zatrudnionego nie wypłynie na wysokość świadczenia jedynie wtedy, gdy nastąpi podczas pobierania zasiłku. Jeśli jednak podwyżkę przyznano za okres wsteczny i objęła ona miesiące, z których ustalano podstawę wymiaru zasiłku, to po wyrównaniu wynagrodzenia należy ponownie ustalić podstawę wymiaru świadczenia i jego wysokość.

W stanie faktycznym niniejszej sprawy podwyżka przysługiwała od stycznia 2014 r., przy czym została ona wypłacona w lipcu 2014 r. z wyrównaniem od stycznia do czerwca, w łącznej kwocie 616 zł. Do podstawy wymiaru zasiłku należało przyjąć wynagrodzenie za miesiące od kwietnia 2014 r., zatem wyrównanie przysługujące za okres od kwietnia 2014 r. do lipca 2014 r. także wchodziło w podstawę wymiaru. Podwyżka nie dotyczyła bowiem miesięcy, w których ubezpieczona pobierała zasiłek. Wypłacone wyrównanie wynagrodzenia należy oceniać jako wynagrodzenie, które powódka otrzymałaby w odpowiedniej wysokości w poszczególnych miesiącach, za które przyznano wyrównanie (wówczas nie byłoby wątpliwości, że należy je wliczać do podstawy wymiaru zasiłku). W podstawie wymiaru przedmiotowego zasiłku należało uwzględnić wyrównanie wskazane prawidłowo przez organ rentowy.

Odnośnie nagrody za zlecenie dodatkowe Sąd ustalił, że zgodnie z załącznikiem nr 22 (§ 2) do Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy, obowiązującego u płatnika składek, pracownik zachowuje prawo do nagrody za czas choroby i zasiłku chorobowego – zatem nagroda ta stanowi składnik wynagrodzenia, o którym mowa w art. 41 ust. 1 ustawy zasiłkowej, i jako taka nie może zostać uwzględniona w wysokości podstawy wymiaru zasiłku chorobowego i macierzyńskiego. Fakt przysługiwania tej nagrody (dodatku) za czas choroby potwierdza okoliczność, że ubezpieczona otrzymała nagrodę za zlecenie dodatkowe w czerwcu 2015 r.

Biorąc pod uwagę powyższe Sąd w punkcie I sentencji wyroku zmienił zaskarżoną decyzję w części, tj. odmówił ubezpieczonej B. G. prawa do uwzględnienia w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego oraz zasiłku macierzyńskiego za okresy wskazane w zaskarżonej decyzji:

-

dodatku zadaniowego - nagrody za zlecenia dodatkowe, wypłaconej w kwietniu 2014 r. w kwocie 3 000 zł, w czerwcu 2014 r. w kwocie 3 000 zł i w grudniu 2014 r. w kwocie 2 500 zł, oraz

-

ekwiwalentu za bilety komunikacji miejskiej wypłaconego od kwietnia 2014 r. do marca 2015 r. w kwocie 310,40 zł miesięcznie.

Pozostałe składniki wynagrodzenia, wyliczone w punkcie I zaskarżonej decyzji, zasadnie zostały uwzględnione przez organ rentowy w podstawie wymiaru zasiłków. W pozostałym zakresie odwołanie należało zatem oddalić, o czym Sąd orzekł jak w punkcie II sentencji wyroku.

Wobec częściowego uwzględnienia odwołania Sąd w punkcie III sentencji wyroku na podstawie art. 100 k.p.c. zniósł wzajemnie koszty procesu między stronami reprezentowanymi przez profesjonalnych pełnomocników.

Orzeczenie o kosztach sądowych jak w punkcie IV sentencji wyroku wydano w oparciu o art. 98 w zw. z art. 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U.2016.623).

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Marzena Pietrzak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia
Osoba, która wytworzyła informację:  Agnieszka Chlipała-Kozioł
Data wytworzenia informacji: