Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieścia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 lipca 2013 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia we Wrocławiu, Wydział X Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Agata Masłowska

Protokolant: Iwona Markiewicz

po rozpoznaniu w dniu 23 lipca 2013 r.

na rozprawie

sprawy z powództwa E. P.

przeciwko Szkole Podstawowej nr (...) we W.

o dodatkowe wynagrodzenie roczne

I.  zasądza od strony pozwanej Szkoły Podstawowej nr (...) we W. na rzecz powódki E. P. kwotę 659,65 zł (słownie: sześćset pięćdziesiąt dziewięć złotych sześćdziesiąt pięć groszy) z ustawowymi odsetkami od 31 marca 2011 r. do dnia zapłaty;

II.  wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności;

III.  nakazuje stronie pozwanej Szkole Podstawowej nr (...) we W., aby uiściła na rzecz Skarbu Państwa (kasa Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieścia we Wrocławiu) kwotę 30 zł tytułem opłaty sądowej od pozwu, od której powódka była z mocy ustawy zwolniona.

UZASADNIENIE

Pozwem z 3 grudnia 2012 r. (k.4-7) powódka wniosła o zasądzenie na swoją rzecz od Szkoły Podstawowej nr (...) we W. kwoty 548,50 zł (stanowiącej, jak wynika z jej pisma z 28 czerwca 2013 r., należność w wysokości netto) z ustawowymi odsetkami od 31 marca 2011 r. do dnia zapłaty. Uzasadniając swe żądanie, wskazała, że 30 sierpnia 2010 r. strony zawarły umowy o pracę na czas określony od 1 września 2010 r. do 31 sierpnia 2011 r. Strona pozwana odmówiła powódce wypłaty dodatkowego wynagrodzenia rocznego za okres od 1 września 2010 r. do 31 grudnia 2010 r., uzasadniając swoje stanowisko tym, że powódka w 2010 r. przebywała na zwolnieniach lekarskich. Zdaniem powódki pogląd strony pozwanej jest sprzeczny z ustawą o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym i Kartą Nauczyciela, gdyż nauczycielowi przysługuje dodatkowe wynagrodzenie roczne, gdy nawiązanie stosunku pracy nastąpiło w trakcie roku kalendarzowego zgodnie z organizacją pracy szkoły, niezależnie od okresu efektywnie przepracowanego.

W odpowiedzi na pozew (k.24-27) strona pozwana Szkoła Podstawowa nr (...) wniosła o oddalenie powództwa w całości i o zasądzenie od powódki na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Wskazała, że warunkiem wypłacenia nauczycielowi dodatkowego wynagrodzenia rocznego jest efektywne przepracowanie przez niego odpowiedniego okresu wynikającego z organizacji pracy szkoły, tj. w przypadku powódki 4 miesięcy. Powódka przebywała na zwolnieniach lekarskich, zatem nie został spełniony powyższy warunek. Strona pozwana wskazała ponadto, że powódka nie podała w pozwie, czy żądana przez nią kwota jest kwotą netto czy brutto. Strona pozwana zarzuciła również, że kwota powyższa była źle wyliczona, gdyż gdyby powódce hipotetycznie przysługiwało dochodzone przez nią świadczenie, wynosiłoby ono 458,99 zł netto (659,65 zł brutto).

Pismem procesowym z 28 czerwca 2013 r. (k.37-38) powódka sprostowała wysokość żądanej kwoty, wyjaśniając, że jest to kwota 458,99 zł netto (659,65 zł brutto). Oświadczyła, że zgadza się z wyliczeniem przedstawionym przez stronę pozwaną i wyjaśniła, że kwota podana przez nią pierwotnie była nieprawidłowo wyliczona, a ponadto powinna być powiększona o pobierane przez płatnika składki i zaliczki.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

E. P. została zatrudniona w Szkole Podstawowej nr (...) we W. na podstawie umowy o pracę na czas określony od 1 września 2010 r. do 31 sierpnia 2011 r. w wymiarze 16/18 etatu i 1/22 etatu, na stanowisku nauczyciela języka angielskiego, z wynagrodzeniem w kwocie 1.865,78 zł (+ 95,40 zł) miesięcznie brutto. Umowa uległa rozwiązaniu z upływem okresu, na który była zawarta.

Dowody:



akta osobowe powódki, w szczególności umowa o pracę z 30.08.2010 r. z informacją o warunkach zatrudnienia (kopia: k.8-9), świadectwo pracy z 31.08.2011 r.

Powódka w 2010 r. przebywała na zwolnieniu lekarskim przez 7 dni roboczych: od 20 do 22 października 2010 r. i od 29 listopada do 2 grudnia 2010 r.

Dowody:



świadectwo pracy z 31.08.2011 r. (w aktach osobowych)

Pismem z 30 lipca 2012 r. strona pozwana odmówiła wypłacenia powódce dodatkowego wynagrodzenia rocznego za okres od 1 września 2010 r. do 31 grudnia 2010 r., powołując się na to, że warunkiem wypłacenia dodatkowego wynagrodzenia rocznego byłoby efektywne przepracowanie tego okresu, natomiast powódka w tym czasie przebywała na zwolnieniach lekarskich od 20 do 22 października 2010 r., od 29 do 30 listopada 2010 r. i od 1 do 2 grudnia 2010 r.

Dowody:



kopia pisma z 30.07.2012 r. (k.11)

Wysokość wynagrodzenia rocznego powódki za 2010 r. przy uwzględnieniu wypłaconych jej w tym roku składników wynagrodzenia wynosiła 659,65 zł brutto (458,99 zł netto).

Dowody:



hipotetyczne wyliczenie wynagrodzenia rocznego (k.30-32)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo było uzasadnione.

Stan faktyczny w sprawie pozostawał poza sporem, w szczególności nie był sporny okres zatrudnienia powódki u strony pozwanej oraz okres, w którym powódka korzystała ze zwolnień lekarskich. Ustalenia w tym zakresie Sąd poczynił w oparciu o akta osobowe powódki. Niesporne było również, że strona pozwana nie wypłaciła powódce dodatkowego wynagrodzenia rocznego za 2010 r. Powódka potwierdziła też prawidłowość hipotetycznej kwoty tego wynagrodzenia, wyliczonej przez stronę pozwaną.

Podstawę prawną żądania powódki zawierają przepisy ustawy z 12.12.1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (Dz.U. z 1997 r., nr 160, poz. 1080 ze zm., dalej: „ustawa”), stosowane na mocy odesłania z art. 48 ustawy z 26.01.1982 r. Karta Nauczyciela (t.jedn. Dz.U. z 2006, nr 97, poz. 674 ze zm.). Wynika z nich, że pracownikowi jednostki sfery budżetowej w rozumieniu art. 1 ust. 2 tej ustawy przysługuje dodatkowe wynagrodzenie roczne, w wysokości 8,5% sumy wynagrodzenia za pracę otrzymanego przez pracownika w ciągu roku kalendarzowego, za który przysługuje to wynagrodzenie, uwzględniając wynagrodzenie i inne świadczenia ze stosunku pracy przyjmowane do obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, a także wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy oraz wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy przysługujące pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy (por. art. 4 ust. 1). Pracownik nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego w pełnej wysokości po przepracowaniu u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego (art. 2 ust. 1). Pracownik, który nie przepracował u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego, nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego w wysokości proporcjonalnej do okresu przepracowanego, pod warunkiem, że okres ten wynosi co najmniej 6 miesięcy (art. 2 ust. 2). Na gruncie art. 2 ust. 2 wskazuje się przy tym w orzecznictwie, że przez „okres przepracowany” w rozumieniu tego przepisu należy uznać okres efektywnego świadczenia pracy, nie zaś okres samego zatrudnienia.

W sprawie poza sporem pozostawało, że powódka nie przepracowała efektywnie w 2010 r. wymaganego podstawowego okresu 6 miesięcy – gdyż była zatrudniona u strony pozwanej w 2010 r. jedynie przez 4 miesiące (od 1 września do 31 grudnia). Jak jednak słusznie wskazała powódka, w przypadku nauczycieli ustawodawca dopuścił możliwość otrzymania dodatkowego wynagrodzenia rocznego również w razie niespełnienia wymogu wskazanego w art. 2 ust. 2 ustawy. Zgodnie bowiem z art. 2 ust. 3 pkt 1 ustawy w brzmieniu obowiązującym w spornym okresie, „przepracowanie co najmniej 6 miesięcy warunkujących nabycie prawa do wynagrodzenia rocznego nie jest wymagane w przypadkach (…) 1) nawiązania stosunku pracy w trakcie roku kalendarzowego z nauczycielem i nauczycielem akademickim zgodnie z organizacją pracy szkoły (szkoły wyższej)”. W sprawie nie było sporne, że zatrudnienie powódki z dniem 1 września 2010 r., na okres do 31 sierpnia 2011 r., nastąpiło w ramach przyjętej u strony pozwanej organizacji pracy szkoły (tj. na okres pełnego roku szkolnego). Spór dotyczył tego, czy w przypadku nauczyciela zatrudnionego zgodnie z organizacją pracy szkoły konieczne jest efektywne przepracowanie konkretnego okresu, a jeśli tak – to jakiego. Strona pozwana stała na stanowisku, że w sytuacji, gdy organizacja szkoły przewiduje, że rok szkolny trwa od 1 września do 31 sierpnia, konieczne jest efektywne przepracowanie przez nauczyciela pełnych 4 miesięcy (tj. całości okresu od 1 września do 31 grudnia).

W ocenie Sądu obowiązujące w spornym okresie przepisy nie dawały żadnych podstaw, aby z brzmienia art. 2 ust. 3 wyciągać jakiekolwiek wnioski odnośnie ustawowego wymogu efektywnego przepracowania konkretnego okresu w wymienionych w tym przepisie przypadkach. Ustawodawca wskazał w nim wprost, że wobec wymienionych w art. 2 ust. 3 pracowników nie znajduje zastosowania wymóg przepracowania 6 miesięcy, nie wskazał natomiast, aby w miejsce minimalnego efektywnego okresu pracy wynoszącego 6 miesięcy ustawodawca wprowadzał innego rodzaju ograniczenia czasowe. Interpretacja przytoczonych przepisów, zastosowana przez stronę pozwaną, jest zbyt daleko idąca. „Nawiązanie stosunku pracy w trakcie roku kalendarzowego (…) zgodnie z organizacją pracy szkoły” nie jest zwrotem tożsamym znaczeniowo z „efektywnym przepracowaniem w roku kalendarzowym całego okresu przewidzianego organizacją pracy szkoły”. Gdyby wolą ustawodawcy było wprowadzenie wymogu przepracowania okresu przewidzianego organizacją pracy szkoły (a więc w przypadku powódki – 4 miesięcy), a nie tylko nawiązania stosunku pracy zgodnie z organizacją pracy szkoły, to takie zastrzeżenie – analogiczne do brzmienia art. 2 ust. 2 – powinno się w ustawie znaleźć. Wobec jego braku uznać należy, że w przypadku nauczyciela wystarczające jest spełnienie wymogu określonego w art. 2 ust. 3 pkt 1 ustawy, a więc nawiązanie stosunku pracy w sposób wynikający z organizacji szkoły, tj. na okres roku szkolnego. Nie jest natomiast niezbędne, aby efektywnie przepracował cały okres od początku roku szkolnego aż do 31 grudnia. Wobec tego w ocenie Sądu korzystanie przez powódkę w 2010 r. przez 7 dni ze zwolnienia lekarskiego i nieświadczenie w tym czasie pracy nie pozbawiło jej uprawnienia do otrzymania wynagrodzenia rocznego za okres od 1 września do 31 grudnia 2010 r.

Warto w tym miejscu wskazać, że wykładnia zastosowana przez stronę pozwaną byłaby dla nauczyciela krzywdząca, gdyż w jego przypadku – w przeciwieństwie do większości pracowników – z funkcjonalnego punktu widzenia okres zatrudnienia wyrażany jest w latach szkolnych, a nie kalendarzowych, a zatem z zasady zatrudnienie będzie się rozpoczynało 1 września 2010 r. Gdyby na potrzeby w/w ustawy stosować wymóg, na którego istnienie powołuje się strona pozwana, nauczyciel mógłby częściowo utracić uprawnienie do otrzymania wynagrodzenia rocznego (gdyż przyznawane jest ono za rok kalendarzowy), mimo że faktycznie przepracowałby efektywnie w roku szkolnym więcej niż 6 miesięcy.

Jeśli chodzi o kwotę należności przysługującej powódce, wynika ona z wyliczenia przedstawionego przez stronę pozwaną (k.30). Powódka przyznała, że jest ono prawidłowe, zaś kwota podana przez nią w pozwie została wskazana w wysokości nieprawidłowej. Ostatecznie zatem domagała się nie kwoty 548,50 zł netto, lecz 458,99 zł netto (tzn. 659,65 zł brutto). Zważywszy, że Sąd pracy co do zasady orzeka posługując się kwotami wyrażonymi w wysokości brutto, nie zaś netto, Sąd orzekł jak w punkcie I wyroku.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c. w zw. z art. 300 k.p. oraz w zw. z art. 5 ust. 2 ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej. Wynagrodzenie roczne wypłaca się nie później niż w ciągu pierwszych trzech miesięcy roku kalendarzowego następującego po roku, za który przysługuje to wynagrodzenie. W związku z tym Sąd uwzględnił żądanie powódki przyznania na jej rzecz odsetek ustawowych od zasądzonej kwoty od 31 marca 2011 r. do dnia zapłaty.

Rozstrzygnięcie w przedmiocie rygoru natychmiastowej wysokości (punkt II wyroku) znajduje oparcie w art. 477 ² § 1 k.p.c., zgodnie z którym zasądzając należność pracownika w sprawach z zakresu prawa pracy, sąd z urzędu nada wyrokowi przy jego wydaniu rygor natychmiastowej wykonalności w części nie przekraczającej pełnego jednomiesięcznego wynagrodzenia pracownika. Sąd nadając rygor natychmiastowej wykonalności miał na względzie, że zasądzona kwota wraz z odsetkami jest niższa od jednomiesięcznego wynagrodzenia powódki, wobec czego nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności co do całości zasądzonego świadczenia.

O kosztach sądowych w postaci opłaty sądowej od pozwu (w kwocie 30 zł), od których powódka była z mocy ustawy zwolniona, Sąd orzekł w oparciu o art. 113 u.k.s.c. w zw. z art. 98 k.p.c., nakładając na stronę pozwaną w punkcie III wyroku obowiązek ich poniesienia.