Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieścia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 maja 2019 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia we Wrocławiu VIII Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Anna Martyniec

Protokolant: Karolina Szewczyk

po rozpoznaniu w dniu 13 maja 2019 r. we Wrocławiu na rozprawie sprawy

z powództwa (...) Sp. z o.o. w K.

przeciwko K. M.

o nakazanie

I.  nakazuje pozwanemu K. M. wydać stronie powodowej (...) Sp. z o.o. w K. laptop marki A. model Predator 17 G9-793-71KU będący przedmiotem umowy sprzedaży z 11 października 2017 r.;

II.  zasądza od pozwanego na rzecz strony powodowej kwotę 2.286 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygnatura akt VIII C 1617/18

UZASADNIENIE

Pozwem nadanym w urzędzie pocztowym w dniu 28-08-2018 r. strona powodowa (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w K. domagała się nakazania pozwanemu K. M. wydania stronie powodowej laptopa marki A. model Predator 17 G9-793-71KU znajdującego się w jego posiadaniu, ewentualnie o zasądzenie od ww. pozwanego na rzecz strony powodowej kwoty 9.376,00 zł, jak również o zasądzenie od pozwanego na rzecz strony powodowej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że strona powodowa dokonuje sprzedaży sprzętu elektronicznego za pośrednictwem serwisu internetowego. W dniu 11-10-2017 r., za pośrednictwem serwisu (...) strona powodowa zawarła z pozwanym umowę sprzedaży laptopa marki A. model Predator 17 G9-793-71KU (zamówienie nr (...)). Zawierając wskazaną umowę strona powodowa działała pod wpływem istotnego błędu co do treści czynności prawnej, tj. ceny, za jaką zbywa przedmiotowy laptop marki A., poprzez określenie jej na kwotę 6,58 zł, podczas gdy rzeczywista wartość laptopa przekraczała 9 tys. zł.

Sklep internetowy prowadzony przez stronę powodową jest obecnie jednym z największym przedsiębiorstw e-commerce w Polsce z ofertą ponad 700 tys. produktów. Strona powodowa dokłada coraz większych starań, aby ceny były zawsze aktualne. Każdego miesiąca zawieranych jest ok. 100 tyś. transakcji. Dwa razy dziennie dokonywana jest weryfikacja dostępności oraz cen wszystkich prezentowanych na stronie internetowej produktów. Pomiędzy pierwszą a drugą aktualizacją danych prezentowanych na stronie internetowej, na skutek awarii systemu, może dojść do automatycznego, nieprawidłowego określenia ceny produktu. Przy tak szerokiej ofercie nie zawsze jest możliwe wyeliminowanie takiego błędu przed przyjęciem zamówienia do realizacji. Takie sytuacje mają jednak miejsce niezwykle rzadko. Strona powodowa dochowała należytej staranności, aby zapobiegać powstawanie tego typu błędów.

Po zawarciu umowy sprzedaży i wydaniu pozwanemu przedmiotowego laptopa, pozwany został poinformowany w dniu 24-10-2017 r. przez pracownika strony powodowej w rozmowie telefonicznej o zaistniałym błędzie dotyczącym wartości zbywanego produktu. Pomimo tego pozwany odmówił zwrotu laptopa. Nie powinno budzić wątpliwości, iż dostrzeżenie przez pozwanego błędu w cenie produktu, nie powinno nastręczyć żadnych trudności w chwili dokonywania zakupu. Błąd ten był tak oczywisty i jaskrawy (ponad 1000% różnicy wartości), iż każdy potencjalny nabywca mógł go z łatwością zauważyć. Pozwany dokładając minimalnej staranności oraz wykazując się odrobiną rozsądku mógł z łatwością zauważyć, iż na stronie wystąpił błąd. Chociażby porównanie ceny laptopa prezentowanego na stronie z ofertą prezentowaną przez innych sprzedawców, pozwoliłoby pozwanemu na uzyskanie informacji na temat prawdziwej wartości towaru.

Strona pozwana, gdyby nie działała pod wpływem błędu i oceniała sprawę rozsądnie, nie złożyłaby oświadczenia o treści w zakresie widocznej ceny na stronie internetowej. Niespełna miesiąc po zawarciu umowy, a zatem z zachowaniem przewidzianego w art. 88 § 2 k.c., skierowała do pozwanego oświadczenie o uchyleniu się od skutków złożonego oświadczenia woli. Pierwsze wezwanie skierowane do pozwanego pozostało bez odpowiedzi. Próby mailowego oraz telefonicznego kontaktu celem ugodowego zakończenia zaistniałej sytuacji, zakończyły się niepowodzeniem i brakiem reakcji ze strony pozwanego. Ponowne wezwanie do zwrotu laptopa zostało skierowane w dniu 21-08-2018 r. Pozwany wykluczył możliwość ugodowego zakończenia sporu i kategorycznie odmówił jego wydania.

Na wypadek, gdyby pozwany nie posiadał już w swoim władaniu przedmiotowego laptopa lub gdyby laptop uległby zniszczeniu czy też uszkodzeniu – strona powodowa wniosła żądanie ewentualne w postaci zasądzenia na jej rzecz równowartości ww. laptopa.

W odpowiedzi na pozew z dnia 28-02-2019 r. (data nadania w urzędzie pocztowym) pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na jego rzecz od strony powodowej kosztów postępowania wraz z kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu przyznano, iż w dniu 11-10-2017 r. pozwany złożył za pośrednictwem sklepu internetowego (...) zamówienie o nr (...), na które składał się komputer przenośny marki A. (...)-793-71KU wraz z dodatkową gwarancją.

Pozwany zakwestionował twierdzenie strony powodowej, iż do zawarcia umowy doszło w wyniku wykorzystania przez niego awarii systemu związanej z aktualizacją danych prezentowanych na stronie sklepu internetowego. Na zawarcie umowy pomiędzy stronami nie miał wpływu ewentualny błąd wywołany awarią systemu sklepu internetowego. Cena sprzedaży została bowiem sanowana przez szereg potwierdzeń poczynając od zatwierdzenia zamówienia, przez przygotowanie dokumentów księgowych, aż po wysyłkę zakupionego przedmiotu. Do zawarcia umowy doszło w wyniku zatwierdzenia złożonego zamówienia.

Do błędu w rozumieniu art. 84 k.c. nie zalicza się sytuacji, w których składający oświadczenie woli na skutek własnych zaniechań nie ma pełnej wiedzy o przedmiocie umowy bądź jej treści. Przyjmuje się wtedy, że osoba ta akceptuje zawarte w umowie postanowienia bez względu na ich treść. Tym samym nie występuje różnica pomiędzy wyobrażeniem o rzeczywistości a stanem faktycznym, która uzasadniałaby przyjęcie błędu.

Przepisy ustawy o prawie przedsiębiorców nakładają na przedsiębiorcę obowiązek wykonywania działalności gospodarczej zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji, poszanowania dobrych obyczajów oraz słusznych interesów innych przedsiębiorców i konsumentów, a także poszanowania oraz ochrony praw i wolności człowieka.

Skala działalności nie jest w ocenie pozwanego okolicznością usprawiedliwiającą, lecz obciążającą stronę powodową. Strona powodowa, jako podmiot profesjonalny, posiadała szczegółową wiedzę na temat żądanej przez nią ceny i opisywanej realnej wartości przedmiotu sprzedaży. Pozwany w dacie dokonywania transakcji takiej wiedzy nie posiadał. Cena oferowana przez stronę powodową była atrakcyjna, jednakże nie odbiegała ona od spotykanych na rynku transakcyjnym akcji promocyjnych. Pozwany jako laik, nie miał żadnych podstaw, aby przypuszczać, że zakupiony przedmiot jest towarem o dużej wartości rynkowej, deklarowanej przez stronę powodową. Tajwański producent (...) nie jest znakiem towarowym marki kojarzącej się przeciętnemu odbiorcy z dobrami luksusowymi.

Powyższe przeczy twierdzeniom strony powodowej, iż dostrzeżenie domniemanego błędu, nie powinno nastręczyć pozwanemu żadnych trudności w chwili dokonywania zakupu. W dobie szerokich akcji marketingowych i zabiegów, niezrozumiałych dla osoby niemającej związku z branżą, wyprzedaże na poziomie ponad 90% wartości nie są niczym nadzwyczajnym.

Obiektywna ocena zachowania pozwanego nie prowadzi do konkluzji, że zdawał on sobie sprawę z błędu i jego celem było wykorzystanie „okazji”. Pozwany mógł przecież złożyć zamówienie na większą ilość sprzętu, czego nie uczynił.

Nawet jeżeli zgodzić się z twierdzeniem strony powodowej, iż cena była wynikiem awarii systemu sklepu internetowego, to z całym przekonaniem zatwierdzenie dokonanego zamówienia za wynik awarii uznane być nie może. Zatwierdzenie zamówienia w takich okolicznościach należy rozpatrywać jako zgodę na treść dokumentu bez zapoznania się z jego treścią, co z kolei nie może korzystać z ochrony art. 84 k.c.

Umożliwienie przedsiębiorcy korzystania z art. 84 k.c. w sytuacjach rażącego zaniedbania związanych z publikowaniem błędnych co do treści ofert sprzedaży w sklepach internetowych, doprowadzić może do patologii rynkowej naruszenia praw chroniących konsumentów oraz byłoby swoistą furtką do obchodzenia przepisów dotyczących przeciwdziałania nieuczciwym praktykom.

Poza powyższym pozwany wskazał, że po otrzymaniu na rachunek bankowy zwrotu środków w wysokości 25,58 zł, w wiadomości mailowej ponowił stanowisko w zakresie bezpodstawności wszelkich oświadczeń o roszczeniach strony powodowej oraz poprosił o wskazanie rachunku bankowego na który ma dokonać zwrotu środków. Do dnia dzisiejszego nie otrzymał odpowiedzi w tym zakresie.

W odpowiedzi strona powodowa w piśmie z dnia 22-03-2019 r. podtrzymała swoje stanowisko w sprawie.

Wskazano, że – wbrew stanowisku pozwanego – fakt zatwierdzenia zamówienia nie pozbawia strony powodowej uprawnienia powołania się na działanie pod wpływem istotnego co do treści czynności prawnej, tj. ceny, za jaką zbywa sporny laptop. W wypadku zawarcia między stronami umowy z uwagi na brak potwierdzenia przez stronę powodową zamówienia w ogóle nie byłoby konieczności powołania się na błąd.

Wysłanie przez stronę powodową informacji o złożonym zamówieniu oraz potwierdzenie jego przyjęcia nastąpiło w przeciągu kilku minut od chwili złożenia zamówienia przez klienta. Jest to proces zautomatyzowany. Jeżeli towar znajduje się w magazynie (jak to miało miejsce w niniejszym wypadku), to po wpłynięciu zamówienia do klienta automatycznie, w ciągu kilku minut, wysyłana jest informacja potwierdzająca fakt złożenia przez niego zamówienia. Następnie, w wypadku, gdy w systemie znajdują się dane, iż towar jest dostępny w magazynie, również automatycznie wysyłana jest do klienta informacja o przyjęciu zamówienia do realizacji. Częściowa automatyzacja procesu pozwala na szybką i sprawną realizację zamówień klientów. Jedynie z uwagi na awarię systemu i nieprawidłową aktualizację ceny produktu, towar został sprzedany za cenę ponad 1000 razy mniejszą od rzeczywistej.

Strona powodowa ma świadomość, iż to na niej spoczywa obowiązek dbania o prawidłowość przebiegu procesu zakupowego, dlatego aktualizacja cen następuje dwa razy dziennie. Jednakże, przy dołożeniu najwyższej staranności, nie jest w stanie wyeliminować możliwości chwilowej awarii systemu. Prowadząc masową sprzedaż produktów, dzięki której strona może oferować produkty w atrakcyjnych cenach, konieczna jest automatyzacja procesów sprzedaży. Przyjęcie brak możliwości powołania się na instytucję błędu prowadziłoby w istocie co całkowitego paraliżu sprzedaży.

Niezrozumiałym jest argument pozwanego, iż firma (...) sprzedaje wiele modeli laptopów w różnych cenach, a zatem mógł on oczekiwać, że zakupiony model laptopa wart jest ok. 6 złotych. Nie wymaga pogłębionej analizy fakt, iż każdy przeciętny konsument zdaje sobie sprawę, iż poza daną marką, są także konkretne modele danego produktu o różnych parametrach. Aby wyszukać informację o danym modelu wystarczy wpisać jego nazwę w wyszukiwarkę internetową. Cena spornego laptopa wahała się w granicach 3 – 5%. W żadnym jednak razie różnica ta nie wynosiła 1000%.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Strona powodowa jest przedsiębiorcą i prowadzi sklep internetowy działający pod adresami (...) oraz (...)

Dowód: regulamin sklepu internetowego strony powodowej, k. 70-79.

W dniu 11-10-2017 r., pozwany K. M., dokonał zakupu za pośrednictwem strony internetowej (...) prowadzonej przez stronę powodową, zakupu laptopa marki A., model Predator 17 G9-793-71KU.

Dowód: okoliczność bezsporna.

Dokonane zamówienie zostało opatrzone numerem (...). Za ww. laptop pozwany dokonał płatności w kwocie 28,58 zł, na którą to kwotę składała się cena laptopa w wysokości 6,58 zł, opłata za przedłużenie gwarancji – dodatkowe 3 lata gwarancji w kwocie 3 zł i opłata logistyczna w wysokości 19 zł. Strona powodowa wystawiła fakturę VAT nr (...).

Dowód: faktura VAT z 11-10-2017 r., k. 25; wydruk panelu obsługi klienta, k. 26; informacja mailowa o złożonym zamówieniu, k. 69.

Rzeczywista wartość laptopa A. (...)-793-71KU (NH- (...).001), który został sprzedany pozwanemu, wynosiła 9.375,08 zł. Taki sam model dostępny jest również w innych ofertach internetowych za cenę 8.499,00 zł

Dowód: wydruki dot. ofert sprzedaży laptopa A. (...)-793-HU, k. 27-29.

Ceny najtańszych laptopów firmy (...) dostępnych na portalu (...) kształtują się od kwoty 299,00 zł do 699,00 zł.

Dowód: wydruki z serwisu aukcyjnego, k. 80-82.

Strona powodowa, zorientowawszy się, iż doszło do omyłki w cenie sprzedanego laptopa, skontaktowała się z pozwanym telefonicznie i mailowo. W dniu 24-10-2017 r. strona powodowa poinformowała o błędzie co do ceny i o tym, że będzie wystosowane oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych na skutek błędu strony powodowej co do ceny spornego laptopa oraz wezwanie do jego zwrotu.

Dowód: wydruk wiadomości, k. 49,zapis rozmowy na płycie CD, k. 50.

Pismem z dnia 07-11-2017 r. strona powodowa złożyła pozwanemu oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu co do treści czynności prawnej, tj. ceny zbycia przedmiotowego laptopa poprzez określenie jego ceny w kwocie 6,58 zł, podczas gdy rzeczywista wartość laptopa wynosiła 9.399,00 zł. Błąd ten miał charakter istotny, a jego dostrzeżenie nie powinno nastręczać pozwanemu większych trudności.

Pismem z dnia 08-11-2017 r. strona powodowa wezwała pozwanego do wydania laptopa marki A. model Predator 17 G9-793-71KU w nieprzekraczalnym terminie 7 dni od dnia otrzymania niniejszego wezwania. Ponownie wskazano, że uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia złożonego przez stronę powodową miało związek z istotnym błędem co do ceny, która błędnie została określona na kwotę 6,58 zł, podczas gdy rzeczywista wartość laptopa przekraczała kwotę 9.300,00 zł. Strona powodowa wskazała, że pozwany składając zamówienie wiedział, iż cena wskazana na zamówieniu obarczona jest błędem i nie odpowiada nawet 1% wartości towaru nowego i luksusowego. Ochrona praw konsumentów przewidziana w ustawie z dnia 02-03-2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny nie może odbywać się z rażącym naruszeniem praw przedsiębiorcy. Strona powodowa wskazała, że możliwość uchylenia się od skutków złożonego oświadczenia woli nie jest uzależniona od cech podmiotu, który składa takie oświadczenie.

Dowód: pismo strony powodowej z 07-11-2017 r. i wezwanie do wydania rzeczy z 08-11-2017 r. wraz z potwierdzeniem odbioru, k. 30-38.

Pismem z dnia 21-02-2018 r. strona powodowa ponownie wezwała pozwanego do wydania laptopa marki A. (...)-793-71KU w nieprzekraczalnym terminie 5 dni od dnia otrzymania wezwania.

W odpowiedzi na wezwanie pozwany odmówił wydania spornego laptopa wskazując, iż zgodnie z art. 355 § 2 k.c. do należytej staranności w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej, przy uwzględnieniu zawodowego charakteru tej działalności, należy znajomość obowiązującego prawa oraz następstw z niego wynikających. Takim obowiązkiem jest szczególna weryfikacja ofert umieszczanych na portalu internetowym. Kupujący natomiast nie może odpowiadać za zaniechania przedsiębiorcy na tym polu, a w szczególności za błędne wskazanie ceny przez sprzedającego. Ciężko jest wymagać od konsumenta, aby każdorazowo weryfikował rzeczywiste ceny, które miał zaoferować sprzedawca. Biorąc pod uwagę zasady doświadczenia życiowego dla pozwanego było jasne, że przedmiotowa oferta laptopa była promocją, szczególnie, że strona powodowa wydała pozwanemu laptop bez żadnych zastrzeżeń co do zawartej umowy.

Dowód: wezwanie do wydania rzeczy z 21-02-2018 r. wraz z potwierdzeniem nadania i odpowiedzi pełnomocnika pozwanego 05-04-2018 r., k. 39-46.

W dniu 30-04-2018 r. pozwany w całości zakwestionował wysuwane roszczenia wskazując, że strona powodowa, jako przedsiębiorca, zobowiązana była do należytej staranności przy weryfikacji ofert zamieszczonych na stronie internetowej oraz ich realizacji

Dowód: wiadomość email pozwanego z dnia 30-04-2018 r., k. 83;

W dniu 11-10-2017 r. strona powodowa zwróciła pozwanemu wpłaconą kwotę 28,58 zł z tytułu realizacji transakcji nr (...).

Pismem z dnia 24-04-2018 r. strona powodowa wezwała pozwanego do zwrotu omyłkowo wysłanego towaru Laptop A. (...)-793-71KU (NH. (...).001), ID nr (...).

Dowód: wezwanie do zwrotu towaru nr (...) z dnia 24-04-2018 r., k. 47; wydruk pisma z 09-05-2018 r., k. 48.

Pozwany studiował automatykę i robotykę, do gier używa konsoli PlayStation. Dokonując zakupu myślał, że tak niska cena podyktowana jest promocją i jakimś uszkodzeniem laptopa. Nie sprawdzał dokładnie tej oferty, dokonał od razu zakupu korzystając z opcji „kup teraz”. Po nadejściu przesyłki z laptopem zorientował się, że jest to laptop wysokiej klasy i ma bardzo dobre parametry oraz bardzo dobry procesor.

Pozwany korzysta ze spornego laptopa, który cały czas jest w jego posiadaniu.

Dowód: przesłuchanie pozwanego (e-protokół z dnia 13-05-2019 r., k. 112-113).

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Wydając rozstrzygnięcie Sąd dał wiarę dowodom z dokumentów w postaci: regulaminu sklepu internetowego strony powodowej, faktury VAT z 11-10-2017 r., wydruku panelu obsługi klienta, informacji mailowa o złożonym zamówieniu, wydruków dot. ofert sprzedaży laptopa A. (...)-793-HU, wydruków z serwisu aukcyjnego, wydruków wiadomości, zapisu rozmowy na płycie CD, pisma strony powodowej z 07-11-2017 r. i wezwania do wydania rzeczy z 08-11-2017 r. wraz z potwierdzeniem odbioru, wezwania do wydania rzeczy z 21-02-2018 r. wraz z potwierdzeniem nadania i odpowiedzi pełnomocnika pozwanego z dnia 05-04-2018 r., wiadomości email pozwanego z dnia 30-04-2018 r., wezwania do zwrotu towaru nr (...) z dnia 24-04-2018 r. oraz wydruku pisma z 09-05-2018 r.

Sąd częściowo dał wiarę przesłuchaniu pozwanego co do okoliczności zawarcia i przebiegu transakcji w przedmiocie zakupu od strony powodowej spornego laptopa.

Stosownie do art. 84 § 1 i 2 k.c. w razie błędu co do treści czynności prawnej można uchylić się od skutków prawnych swego oświadczenia woli. Jeżeli jednak oświadczenie woli było złożone innej osobie, uchylenie się od jego skutków prawnych dopuszczalne jest tylko wtedy, gdy błąd został wywołany przez tę osobę, chociażby bez jej winy, albo gdy wiedziała ona o błędzie lub mogła z łatwością błąd zauważyć; ograniczenie to nie dotyczy czynności prawnej nieodpłatnej. Można powoływać się tylko na błąd uzasadniający przypuszczenie, że gdyby składający oświadczenie woli nie działał pod wpływem błędu i oceniał sprawę rozsądnie, nie złożyłby oświadczenia tej treści (błąd istotny).

Nie ulega wątpliwości, że w trakcie zawarcia umowy sprzedaży na odległość, tj. za pośrednictwem strony internetowej, jak również w trakcie aukcji, także internetowej, jej uczestnicy składają oświadczenia woli w rozumieniu art. 60 k.c. Oznacza to, że jeżeli oświadczenia takie dotknięte są błędem w rozumieniu art. 84 k.c. składający je może się uchylić od skutków takiego oświadczenia woli z zachowaniem wymogów określonych w art. 88 k.c. Na błąd, jeżeli tylko spełnia on wymogi wskazane w art. 84 k.c., może powołać się każdy. Istota tej wady oświadczenia woli polega właśnie na tym, że pomiędzy aktem woli, czyli tym co działający chce rzeczywiście osiągnąć, a przejawem tej woli, a wiec samym oświadczeniem woli, występuje znacząca różnica. Współczesne prawo prywatne przywiązuje wagę nie tyle do woli w sensie psychologicznym, ale do jej oświadczenia, tak jak ono jest rozumiane ze względu na okoliczności, w których zostało złożone, przy uwzględnieniu zasad współżycia społecznego oraz ustalonych zwyczajów (art. 65 § 1 k.c.). Należy wobec tego ze szczególną ostrożnością podchodzić do sytuacji, o których mowa w art. 84 k.c., czyli, gdy składający powołuje się na to, że działał pod wpływem błędu. W pierwszym rzędzie trzeba ustalić, czy był to błąd co do treści oświadczenia woli oraz czy był to błąd istotny. Ponadto, gdy oświadczenie woli jest składane innej osobie konieczne jest co najmniej, aby mogła ona błąd z łatwością zauważyć. W niniejszej sprawie błąd dotyczył niewątpliwie jednego z elementów istotnych umowy sprzedaży, tj. ceny, która należy do essentialia negotii tej umowy.

Kwestię, czy błąd jest istotny, ocenia się według znamion konkretnego przypadku. Błąd jest istotny wówczas, gdy oceniając rzecz bezstronnie, każdy musi dojść do przekonania, że błądzący, gdyby nie był działał pod wpływem błędu, nie byłby zawarł umowy albo byłby ją zawarł inaczej. Jest to zawsze sprawą ustaleń faktycznych w oparciu o konkretne okoliczności towarzyszące złożeniu oświadczenia woli, które decydują o tym, że in concreto miał miejsce błąd istotny, który w innych okolicznościach mógłby nie uzyskać takiej kwalifikacji. Przyjęcie jako miernika istotności rozsądnego postępowania każdej innej osoby w podobnych okolicznościach prowadzi do wniosku, że nie wystarcza subiektywne odczucie istotności błędu przez błądzącego, ale niezbędna jest jego obiektywizacja .

W niniejszej sprawie należało uznać, że strona powodowa działała w istotnym błędzie co do wartości laptopa A. (...)-793-71KU, którego rzeczywista wartość przekraczała kwotę 9.000,00 zł, co wynika niezbicie ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w postaci wydruków ofert sprzedaży dot. modelu przedmiotowego laptopa. Nie była prowadzona żadna akcja promocyjna na ten model laptopa, która uzasadniałaby niższą cenę. Porównanie rzeczywistej wartości tego komputera do widniejącej w ofercie ceny (6,58 zł) prowadzi do wniosku, że nikt, kto działa rozsądnie, nie chce sprzedać swej rzeczy za tysięczną część ceny (ponad tysiąc razy niższą cenę). Nawet najbardziej korzystne promocje w sprzedaży internetowej rzadko schodzą poniżej 10% wartości rzeczy (w niniejszej sprawie około 930 zł). Sąd nie miał zatem wątpliwości, że był to błąd istotny.

Sąd uznał również, że pozwany mógł ten błąd z łatwością zauważyć. Jak sam zeznał – wiedział, że nie jest to rzeczywista wartość laptopa, przy czym tłumaczył to akcją promocyjną czy też tym, że sprzęt może być uszkodzony. Jednocześnie oferta nie zawierała żadnej informacji o tym, że jest to promocja, a takie hasła są umieszczane zawsze w przypadku promocyjnej oferty – dla podkreślenia jej atrakcyjności i przyciągnięcia klientów. Nawet jeśli pozwany nie orientował się w rynku komputerowym (w co Sąd wątpi z racji kierunku studiów odbytych przez pozwanego – automatyka i robotyka), to sama nazwa tego modelu laptopa (Predator) wskazuje każdej osobie, że nie jest to zwykły czy też podstawowy sprzęt, ale taki, który posiada specjalne cechy.

W tej sytuacji należało uznać, że sprzedawca (strona powodowa) mogła skutecznie powoływać się na błąd i uchylić od oświadczenia woli dotkniętego tym błędem. Strona może bowiem uchylić się od skutków oświadczenia woli złożonego w czasie aukcji internetowej czy zakupu internetowego złożonego pod wpływem błędu, o którym mowa w art. 84 w związku z art. 88 k.c. (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 lutego 2018 r., sygn. akt III CSK 384/16, OSNC 2019/2/19, Biul.SN 2018/10/9, Biul.SN 2019/1/51).

Zgodne z art. 88 § 1 i 2 k.c. uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli, które zostało złożone innej osobie pod wpływem błędu lub groźby, następuje przez oświadczenie złożone tej osobie na piśmie. Uprawnienie do uchylenia się wygasa: w razie błędu - z upływem roku od jego wykrycia, a w razie groźby - z upływem roku od chwili, kiedy stan obawy ustał.

Oświadczenie strony powodowej z dnia 07-11-2017 r. kierowane do pozwanego wskazuje wprost na okoliczności istotnego błędu w zakresie ceny sprzedaży przedmiotowego laptopa, przez co nie można mieć wątpliwości co do jego treści. Ponadto ww. oświadczenie skutecznie dotarło do pozwanego, co wynikało ze zwrotnego potwierdzenia odbioru przesyłki i nie było przez pozwanego kwestionowane.

W tym stanie rzeczy za zasadne należało uznać roszczenie windykacyjne strony powodowej mające swoją podstawę w art. 222 § 1 k.c., zgodnie z którym właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą. Wobec uchylenia się od skutków oświadczenia woli o przeniesieniu własności laptopa, strona powodowa jest właścicielem przedmiotowego laptopa, będącego w posiadaniu pozwanego.

W związku z powyższym Sąd, na podstawie art. 222 § 1 k.c., nakazał pozwanemu K. M. wydać stronie powodowej (...) Sp. z o.o. w K. laptop marki A. model Predator 17 G9-793-71KU będący przedmiotem umowy sprzedaży z 11 października 2017 r. (pkt I).

Orzeczenie o kosztach procesu (pkt II) zostało wydane w oparciu o art. 98 § 1 i 3 k.p.c. oraz § 2 ust. 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (j.t. Dz.U. z 2015 r., poz. 1800 ze zm.). Na koszty procesu, którymi został obciążony pozwany jako przegrywający sprawę, składają się: kwota opłaty sądowej w wysokości 469 zł, kwota 1800 zł tytułem zastępstwa procesowego oraz kwota 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, co łącznie daje kwotę 2.286,00 zł.