Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieścia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 listopada 2017 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia we Wrocławiu Wydział X Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Marcin Szajner

Protokolant: Monika Biegańska

po rozpoznaniu w dniu 3 listopada 2017 r. we Wrocławiu

przy udziale - ………………………………………………

sprawy z powództwa: (...) spółka komandytowa z siedzibą

we W.

przeciwko S. N.

o zapłatę

I. oddala powództwo;

II. zasądza od strony powodowej (...) spółka komandytowa z siedzibą we W. na rzecz pozwanej S. N. kwotę 1350 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w sprawie.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 4 października 2016 r. (data stempla pocztowego) strona powodowa (...) Sp. k. z siedzibą we W. wniosła o zasądzenie od pozwanej S. N. kwoty w wysokości 6 243,75 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 2 maja 2016 r. do dnia zapłaty z tytułu kary umownej za naruszenie postanowień umowy o zakazie konkurencji po ustaniu zatrudnienia oraz o zasądzenie od pozwanej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, wg norm przepisanych (k. 3 – 8).

Uzasadniając swoje stanowisko w sprawie strona powodowa wskazała, że pozwana była zatrudniona w powodowej spółce (wówczas (...) Sp. z o.o. Sp. k.) na czas nieokreślony od dnia 29 lipca 2014 r. na stanowisku młodszego konsultanta SAP. Do zakresu obowiązków pozwanej należało m.in. prowadzenie na rzecz klientów konsultacji, szkoleń i innych usług, niezbędnych do wdrożenia aplikacji w założonym czasie i budżecie czy też wsparcie procesu sprzedaży poprzez prezentowanie aplikacji i pomoc w przygotowaniu merytorycznych części ofert. Dnia 29 lipca 2014 r. strony zawarły umowę o zakazie konkurencji po ustaniu zatrudnienia, na podstawie której pozwana zobowiązała się w okresie 6 miesięcy od dnia ustania zatrudnienia u strony powodowej powstrzymywać się od prowadzenia działalności konkurencyjnej w stosunku do działalności prowadzonej przez pracodawcę. Strony ustaliły, że przez działalność konkurencyjną rozumie się takie czynności jak prowadzenie przedsiębiorstwa we własnym imieniu lub za pośrednictwem osoby trzeciej, występowanie w charakterze agenta lub pełnomocnika czy prokurenta podmiotów konkurencyjnych, uczestniczenie w przedsięwzięciach lub podmiotach konkurencyjnych dla pracodawcy, w szczególności przez prowadzenie spraw, wnoszenie wkładów, nabywanie lub obejmowanie udziałów lub akcji, z wyjątkiem nabywania lub obejmowania w celu lokaty kapitałowej akcji oferowanych w publicznym obrocie papierami wartościowymi w ilości nieprzekraczającej 5 % kapitału. Pozwana zobowiązała się przez w/w okres nie świadczyć pracy na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia, umowy o dzieło lub na jakiejkolwiek innej podstawie na rzecz jakiegokolwiek podmiotu prowadzącego działalność konkurencyjną wobec strony powodowej. Strony uzgodniły, że w przypadku naruszenia postanowień umowy, pozwana zobowiązana będzie do zwrotu kwoty wypłaconego jej przez pracodawcę odszkodowania wraz z odsetkami oraz dodatkowo kary umownej w wysokości 150 % tej kwoty.

W dniu 27 lutego 2015 r. pozwana wypowiedziała umowę o pracę. Stosunek pracy pomiędzy stronami został rozwiązany z dniem 31 marca 2015 r., w związku z czym od kwietnia 2015 r. pozwana obowiązana była powstrzymać się od prowadzenia działalności konkurencyjnej przynajmniej do dnia 30 września 2015 r. Pozwana naruszyła przedmiotowy zakaz podejmując tuż po rozwiązaniu stosunku pracy z powodową spółką zatrudnienie w firmie (...) Sp. z o.o., gdzie pracowała aż do marca 2016 r.

Powodowa spółka w czasie łączącej strony umowy o zakazie konkurencji po ustaniu zatrudnienia była spółką świadczącą usługi w zakresie wdrożeń systemu SAP. Spółka świadczyła usługi w zakresie doradztwa, wdrażania, utrzymania systemu, programowania, prowadzenia szkoleń. Spółka, w której zatrudnienie podjęła pozwana ( (...) Sp. z o.o.) świadczy usługi w zakresie kompleksowych wdrożeń systemów informatycznych producenta SAP Polska, w tym m.in. przygotowanie koncepcji, konsulting biznesowo – informatyczny, kierowanie projektem, serwis aplikacyjny, szkolenia dla użytkowników, integracje z zewnętrznymi rozwiązaniami IT. Pozwana w firmie (...) Sp. z o.o. pracowała przy realizacji projektu dla tego samego klienta, którym zajmowała się w powodowej spółce, tj. (...) S.A., i w obu spółkach zajmowała się wsparciem aplikacyjnym dla tego klienta. Pracując w powodowej spółce pozwana miała dostęp do ważnych danych związanych z tym klientem.

Wiedzę o działaniu pozwanej strona powodowa nabyła po zalogowaniu się swojego pracownika do systemu SAP firmy (...) Sp. z o.o. i zauważeniu przez niego konta użytkownika pozwanej jako konsultanta tej firmy.

Po rozwiązaniu stosunku pracy z pozwaną powodowa spółka zgodnie z postanowieniami umowy o zakazie konkurencji po ustaniu zatrudnienia wypłacała pozwanej odszkodowanie w wysokości 25 % wynagrodzenia zasadniczego, jednakże wszystkie kwoty zostały zwrócone na konto powódki. Pismem z dnia 8 grudnia 2015 r. strona powodowa wezwała pozwaną do zapłaty kwoty 10 406,25 zł tytułem kary umownej za złamanie powyższego zakazu. Pozwana nie uregulowała swojego zobowiązania.

W związku z faktem, że pozwana dokonała zwrotu wypłaconych na jej rzecz tytułem odszkodowania kwot, kwotą należną stronie powodowej jest kwota 6 243,75 zł tytułem kary umownej w wysokości 150 % kwoty zastrzeżonego odszkodowania.

W odpowiedzi na pozew pozwana S. N. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie na rzecz pozwanej kosztów postępowania wg norm przepisanych (k. 62 – 71).

W uzasadnieniu pozwana w pierwszej kolejności podniosła okoliczność opóźnienia wypłaty odszkodowania wynikającego z umowy o zakazie konkurencji. Pierwsze odszkodowanie pracodawca wypłacił w dniu 10 lipca 2015 r., a więc z dwumiesięczną zwłoką. Z uwagi na niewywiązywanie się przez pracodawcę z obowiązku wypłaty odszkodowania umowa o zakazie konkurencji przestała obowiązywać przed upływem okresu, na jaki została zawarta. Dalej pozwana podkreśliła, że jedną z przesłanek podmiotowych zawarcia umowy o zakazie konkurencji jest uzyskanie przez pracownika w trakcie trwania stosunku pracy dostępu do szczególnie ważnych informacji pracodawcy. W przedmiotowej sprawie powyższa przesłanka nie została spełniona, bowiem pozwana nie była pracownikiem mającym dostęp do takich informacji. Pozwana wskazała, że do jej obowiązków w powodowej spółce należała m.in. analiza wymagań biznesowych klienta, konfiguracja systemu księgowego, migracja danych z poprzednich narzędzi informatycznych klienta do nowego systemu, wsparcie klienta podczas testów oraz start produktywnego systemu. Pozwana nie uczestniczyła w sprzedaży samego systemu SAP dla innych klientów. Powodowa spółka nie miała natomiast w swoich strukturach działu serwisu.

Pozwana podniosła następnie, że zakres klauzuli o zakazie konkurencji ujęty został w umowie w sposób bardzo szeroki. W umowie nie został określony rodzaj działalności pracodawcy, wobec której pracownik nie może podejmować działalności konkurencyjnej. Nie jest właściwe ogólnikowe odwołanie się do działalności prowadzonej przez pracodawcę, co ma miejsce w przedmiotowej umowie.

Odnosząc się do zatrudnienia w firmie (...) Sp. z o.o. pozwana wskazała, że podejmując zatrudnienie u nowego pracodawcy wykonywała czynności, które nie miały charakteru konkurencyjnego, i tak naprawdę nie były związane z działalnością poprzedniego pracodawcy. Podczas pracy w firmie (...) pozwana była bowiem pracownikiem serwisu aplikacyjnego, a do jej obowiązków należała obsługa ok. 50 klientów, którzy już korzystali z systemu SAP. Klienci ci przeszli proces wdrożenia systemu w przeszłości. Pozwana rozwiązywała zgłoszenia, które zostały przez wspomnianych klientów zgłoszone za pomocą dedykowanego do tego narzędzia informatycznego. W pracy u nowego pracodawcy pozwana miała kontakt z innymi firmami niż te, które obsługiwała w powodowej spółce. Także odmienny był charakter pracy – pozwana nie uczestniczyła w procesie wdrożenia systemu SAP. O tym, że kolejnym klientem (...) Sp. z o.o. będzie firma (...), pozwana dowiedziała się dopiero po kilku miesiącach pracy w H.. Pozwana nie miała żadnego wpływu na decyzje biznesowe i wybór kontrahenta przez G. C.. Pozwana u nowego pracodawcy nie realizowała w ramach swoich obowiązków zgłoszeń klienta G. C., bowiem nowy pracodawca odsunął pozwaną od wsparcia tego konkretnego klienta.

Pozwana zwróciła także uwagę na drastyczność postanowień umowy o zakazie konkurencji, zgodnie z którymi pracownik zrzeka się możliwości podejmowania działalności zarobkowej przez okres pół roku, godząc się na otrzymywanie świadczenia od byłego pracodawcy, które w przypadku pozwanej wynosiło 588,75 zł miesięcznie. Taka kwota nie pozwalała na normalną egzystencję czy choćby opłacenie kosztów najmu mieszkania.

Pozwana zgłosiła także zarzut braku legitymacji procesowej po stronie powodowej spółki wskazując, że osoba, która w imieniu byłego pracodawcy zawarła z pozwaną umowę o zakazie konkurencji, nie była do tego uprawniona.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Strona powodowa prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki komandytowej pod firmą (...)Spółka komandytowa. Powodowa spółka powstała na skutek przekształcenia (...) Sp. z o.o. S.K.A. w spółkę (...) Sp. z o.o. Sp. k. za zgodą wszystkich wspólników. Wskutek zmiany komplementariusza spółka (...) Sp. z o.o. Sp. k. z dniem 1 kwietnia 2016 r. zmieniła firmę na (...) Sp. z o.o. F. Sp. k., a w następstwie kolejnej zmiany z dnia 18 maja 2016 r. na (...) S.A. F. Sp. k. Siedziba spółki mieści się we W..

Uprawnionym do reprezentowania podmiotu jest komplementariusz – (...) Sp. z o.o., działający poprzez swoich prawidłowo umocowanych reprezentantów.

Przeważającym przedmiotem działalności powodowej spółki jest działalność rachunkowo – księgowa i doradztwo podatkowe. Ponadto spółka zajmuje się także m.in. pozostałym doradztwem w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania oraz działalnością usługową związaną z administracyjną obsługą biura.

W dniu 11 października 2013 r. Prezes Zarządu (...) Sp. z o.o. S.K.A. we W. udzielił A. R. pełnomocnictwa do reprezentacji spółki w sprawach z zakresu prawa pracy, w szczególności dotyczących czynności prawnych: nawiązania stosunku pracy (i wszelkich czynności z tym związanych), zmiany jego treści oraz rozwiązania stosunku pracy, jak również do zawierania, zmiany i rozwiązywania umów cywilnoprawnych (umów zlecenia oraz umów o dzieło).

A. R. była pracownikiem spółki (...) S.A. we W. w okresie od marca 2013 r. do dnia 31 marca 2017 r., zatrudnionym na stanowisku kierownika działu HR.

Dowód:

Aktualny odpis z rejestru przedsiębiorców KRS powodowej spółki (k. 35 – 35)

Pełnomocnictwo z dn. 11.10.2013 r. (k. 137)

Zeznania świadka A. R. (k. 121 – 123; płyta CD)

Faktyczna działalność powodowej spółki koncentruje się na wdrażaniu rozwiązań informatycznych SAP, (...), BI oraz na świadczeniu usług związanych z wdrażaniem przedmiotowych rozwiązań. Jednym z klientów powodowej spółki, na rzecz którego spółka świadczyła usługi wdrożenia, była firma (...). Wdrożeniem systemu w spółce (...) zajmował się zespół pracowników powodowej spółki, składający się z ok. 20 osób, w tym z pozwanej. Proces wdrażania systemu zakończył się na przełomie stycznia i lutego 2015 r. W późniejszym okresie powodowa spółka świadczyła na rzecz G. C. usługi serwisowania systemu.

Dowód:

Zeznania świadka A. R. (k. 121 – 123; płyta CD)

Zeznania świadka K. S. (k. 150, 151; płyta CD)

Zeznania świadka P. G. (k. 152, 153; płyta CD)

Przesłuchanie pozwanej (k. 167 – 168; płyta CD)

W miesiącu listopadzie i grudniu 2013 r. pozwana S. N. odbywała u strony powodowej bezpłatną praktykę dotyczącą pracy w systemie SAP. Od stycznia 2014 r. do dnia 28 lipca 2014 r. strony łączyła umowa zlecenia. W dniu 28 lipca 2014 r. pozwana uzyskała certyfikację systemu SAP ( (...) with (...) 6. (...) ). Kolejny certyfikat dla konsultantów systemów SAP ( Web A. Test for Q_ (...)_1) pozwana uzyskała w dniu 6 października 2016 r.

W dniu 29 lipca 2014 r. pozwana S. N. (wówczas S. M.) zawarła z (...) Sp. z o.o. S.K.A. we W., reprezentowaną na podstawie pełnomocnictwa przez A. R., umowę o pracę na czas nieokreślony od dnia 29 lipca 2014 r. Na podstawie przedmiotowej umowy pozwana została zatrudniona na stanowisku młodszego konsultanta SAP w pełnym wymiarze czasu pracy za wynagrodzeniem zasadniczym w wysokości 2 775 zł brutto.

W załączniku nr 1 do umowy o pracę strony ustaliły zasady premiowania i wypłaty wynagrodzenia zmiennego, zgodnie z którymi pozwanej przysługiwało wynagrodzenie dodatkowe za godziny fakturowane. Początkowa stawka godzinowa wynagrodzenia dodatkowego została ustalona w wysokości 50 zł brutto za dzień fakturowanej pracy u klienta. Pracodawca przewidział także możliwość przyznania pracownikowi premii uznaniowej.

W czasie trwania stosunku pracy między stronami, a także po jego ustaniu, pozwana zobowiązała się do zachowania w ścisłej tajemnicy wszystkich informacji technicznych, technologicznych, handlowych i organizacyjnych pracodawcy, z wyjątkiem informacji ujawnionych do wiadomości publicznej i powszechnie znanych (tajemnica przedsiębiorstwa). Za tajemnicę przedsiębiorstwa strony uznały w szczególności wszelkie dane o kontrahentach pracodawcy.

Strony ustaliły, że autorskie prawa majątkowe do wszystkich stworzonych przez pozwaną w wyniku wykonywania obowiązków wynikających z umowy o pracę z powodową spółką utworów, nabywa pracodawca.

W dniu 29 lipca 2014 r. strony zawarły ponadto umowę o zakazie konkurencji na czas trwania stosunku pracy oraz umowę o zakazie konkurencji po ustaniu zatrudnienia. Przy zawieraniu przedmiotowych umów strona powodowa reprezentowana była na podstawie pełnomocnictwa przez A. R..

Na podstawie umowy o zakazie konkurencji po ustaniu zatrudnienia pozwana zobowiązała się w okresie 6 miesięcy od dnia ustania zatrudnienia u pracodawcy, tj. w powodowej spółce, powstrzymywać od prowadzenia działalności konkurencyjnej w stosunku do działalności prowadzonej przez pracodawcę (§ 1 ust. 1 umowy).

Za działalność konkurencyjną, zgodnie z § 1 ust. 2 umowy, uważane miały być następujące czynności: prowadzenie przedsiębiorstwa we własnym imieniu lub za pośrednictwem osoby trzeciej, występowanie w charakterze agenta, pełnomocnika czy prokurenta podmiotów konkurencyjnych, uczestniczenie w przedsięwzięciach lub podmiotach konkurencyjnych dla pracodawcy (w szczególności przez prowadzenie spraw, wnoszenie wkładów, nabywanie lub obejmowanie udziałów lub akcji, z wyjątkiem nabywania lub obejmowania w celu lokaty kapitałowej akcji oferowanych w publicznym obrocie papierami wartościowymi w ilości nieprzekraczającej 5 % kapitału).

Pozwana zobowiązała się ponadto przez w/w okres nie świadczyć pracy na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia, umowy o dzieło lub na jakiejkolwiek innej podstawie na rzecz jakiegokolwiek podmiotu prowadzącego działalność konkurencyjną wobec pracodawcy (§ 1 ust. 3). Pozwana zobowiązała się również do zachowania w tajemnicy wszelkich okoliczności i informacji, o których dowiedziała się w związku z wykonywaniem powierzonych obowiązków (§ 2 ust. 1), w szczególności informacji dotyczących stosowanych przez pracodawcę technologii, organizacji pracy oraz sposobu prowadzenia działalności handlowej, a także wszelkich poufnych danych dot. jego kontrahentów (§ 2 ust. 2).

W okresie obowiązywania umowy o zakazie konkurencji po ustaniu zatrudnienia pracownikowi przysługiwać miało odszkodowanie w wysokości 25 % wynagrodzenia zasadniczego (§ 3 ust. 1). Odszkodowanie to pracodawca miał wypłacać pracownikowi w równych miesięcznych ratach na rachunek bankowy wskazany przez pracownika, w terminie do 10 – go dnia miesiąca za miesiąc poprzedni (§ 3 ust. 2).

W przypadku udowodnionego naruszenia przedmiotowej umowy pracownik zobowiązany był do zwrotu kwoty pobranego odszkodowania wraz z odsetkami oraz dodatkowo do zapłaty kary umownej w wysokości 150 % tej kwoty (§ 4 ust. 1).

Umowa o zakazie konkurencji po ustaniu zatrudnienia obowiązywała od dnia następującego pod dniu ustania stosunku pracy między stronami do dnia, w którym upłynie 6 miesięcy po ustaniu w/w stosunku pracy (§ 5).

Dowód:

Akta osobowe pozwanej (w załączeniu do akt sprawy), w tym:

-

umowa o pracę z dn. 29.07.2014 r. na czas nieokreślony;

-

załącznik nr 1 do umowy o pracę z dn. 29.07.2014 r. – zasady premiowania i wypłaty wynagrodzenia zmiennego;

-

załącznik nr 3 do umowy o pracę z dn. 29.07.2014 r. – tajemnica przedsiębiorstwa;

-

załącznik nr 4 do umowy o pracę z dn. 29.07.2014 r. – własność intelektualna;

-

załącznik nr 5 do umowy o pracę z dn. 29.07.2014 r. – umowa o zakazie konkurencji na czas trwania stosunku pracy;

-

umowa o zakazie konkurencji po ustaniu zatrudnienia
z dn. 29.07.2014 r.

Certyfikaty SAP z dn. 28.07.2014 r. i z dn. 06.10.2014 r. (k. 96, 97)

Zeznania świadka A. R. (k. 121 – 123; płyta CD)

Przesłuchanie pozwanej (k. 167 – 168; płyta CD)

Do zakresu obowiązków pozwanej na stanowisku młodszego konsultanta SAP, zgodnie z załącznikiem nr 2 do umowy o pracę, należało m.in.: prowadzenie konsultacji, szkoleń i innych usług u klientów, niezbędnych do wdrożenia aplikacji w założonym czasie i budżecie; sugerowanie klientom najlepszych możliwych rozwiązań biznesowych w zakresie prowadzonego wdrożenia; szukanie rozwiązań problemów zaistniałych w procesie wdrożenia; identyfikacja zaistniałych zagrożeń, sugerowanie rozwiązań i informowanie o nich Kierownika Projektu; aktywna współpraca z innymi członkami zespołu projektowego i pracownikami firmy; utrzymywanie dobrych kontaktów z klientem; zdobycie niezbędnej wiedzy z zakresu: funkcjonalności i architektury aplikacji, baz i narzędzi, administracji bazami i aplikacjami, wdrażanego modułu lub grupy modułów, obsługi komputera; wsparcie procesu sprzedaży poprzez prezentowanie aplikacji i pomoc w przygotowaniu merytorycznych części ofert.

Faktycznie wykonywane przez pozwaną czynności koncentrowały się na zbieraniu informacji i analizie procesów biznesowych, udziale we wdrożeniach, przygotowywaniu dokumentacji. Pozwana działała z systemem SAP w obszarze finansowym i logistycznym.

Pozwana współpracowała z osobą zatrudnioną na stanowisku konsultanta, M. T., który posiadał większe niż pozwana doświadczenie, i który delegował pozwanej określone zadania.

Stanowisko pracy pozwanej umiejscowione było w obszarze konsultingu, w dziale finansowym. Bezpośrednim przełożonym pozwanej był R. W., kierownik działu finansowego.

Pozwana posiadała dostęp do dokumentacji związanej z projektem, komunikacją z klientem, ustaleniami związanymi z wdrożeniem oraz do danych klientów. Nad wdrożeniem systemu SAP w spółce (...) pozwana pracowała od stycznia – lutego 2014 r. W tym zakresie pozwana zajmowała się przede wszystkim wdrożeniem modułu finansowego, brała udział w szkoleniu użytkowników, wykonywała migracje danych, środków trwałych, faktur dostawców i odbiorców.

Wynagrodzenie za pracę było pozwanej przekazywane na wskazany przez nią rachunek bankowy.

Średnie miesięczne wynagrodzenie pozwanej za ostatnie trzy miesiące jej pracy wynosiło 3 127,21 zł brutto (2 245,60 zł netto).

Dowód:

Akta osobowe pozwanej (w załączeniu do akt sprawy), w tym:

-

załącznik nr 2 do umowy o pracę z dn. 29.07.2014 r. – zakres obowiązków młodszego konsultanta;

-

oświadczenie o zgodzie na przekazywanie wynagrodzenia na rachunek bankowy.

Zaświadczenie o dochodach z dn. 01.12.2016 r. (k. 60)

Zeznania świadka A. R. (k. 121 – 123; płyta CD)

Zeznania świadka R. W. (k. 149, 150; płyta CD)

Zeznania świadka K. S. (k. 150, 151; płyta CD)

Zeznania świadka M. P. (k. 151, 152; płyta CD)

Zeznania świadka P. G. (k. 152, 153; płyta CD)

Przesłuchanie pozwanej (k. 167 – 168; płyta CD)

Oświadczeniem z dnia 27 lutego 2015 r., doręczonym pracodawcy w tym samym dniu, pozwana wypowiedziała umowę o pracę łączącą strony. Stosunek pracy między stronami uległ rozwiązaniu z dniem 31 marca 2015 r.

Do momentu rozwiązania stosunku pracy pozwana zajmowała się jedynie procedurą wdrażania systemu SAP u klienta G. C.. Gdy rozwiązał się stosunek pracy łączący strony, trwał etap stabilizacji systemu u klienta.

Dowód:

Akta osobowe pozwanej (w załączeniu do akt sprawy), w tym:

-

oświadczenie z dn. 27.02.2015 r. o wypowiedzeniu umowy o pracę;

-

świadectwo pracy z dn. 31.03.2015 r.

Przesłuchanie pozwanej (k. 167 – 168; płyta CD)

W połowie roku 2015 G. C. zakończył współpracę z powodową spółką.

Dowód:

Zeznania świadka R. W. (k. 149, 150; płyta CD)

W dniu 25 czerwca 2015 r. pozwana zawarła z (...) Sp. z o.o. we W. umowę o pracę na czas nieokreślony od dnia 1 czerwca 2015 r.

Na podstawie przedmiotowej umowy pozwana została zatrudniona na stanowisku konsultanta w dziale serwisu w pełnym wymiarze czasu pracy za wynagrodzeniem miesięcznym w kwocie 6 000 zł brutto, wraz z prawem do uznaniowej premii półrocznej w wysokości do 3 000 zł brutto.

Do zakresu obowiązków pozwanej na stanowisku konsultanta w dziale serwisu należała w szczególności: realizacja zgłoszeń serwisowych dla klientów serwisowych H., realizacja prac rozwojowych, prowadzenie audytów wewnętrznych i zewnętrznych w zakresie finansów, prowadzenie prezentacji i szkoleń dla zespołu serwisowego i dla klientów serwisowych, ciągłe doskonalenie w obszarze finansów oraz integracji z pozostałymi obszarami SAP.

Umowę o pracę na czas nieokreślony poprzedzała zawarta w dniu 1 kwietnia 2015 r. umowa o pracę na okres próbny.

Zatrudniając się w spółce (...) Sp. z o.o. pozwana pozostawała w przekonaniu, że u nowego pracodawcy nie będzie zajmować się wdrażaniem systemu SAP, a jedynie jego serwisowaniem. Przekonanie to pozwana uzyskała poprzez kontakt z przedstawicielem firmy (...) Sp. z o.o., nawiązany jeszcze przed podjęciem zatrudnienia, i uzyskaniu od niego informacji o zakresie obowiązków w spółce (...).

Dowód:

Umowa o pracę z dn. 29.06.2015 r. na czas nieokreślony (k. 85, 86)

Zakres obowiązków z dn. 12.03.2015 r. (k. 84)

Zeznania świadka M. Z. (k. 166v; płyta CD)

Przesłuchanie pozwanej (k. 167 – 168; płyta CD)

W miesiącu lipcu 2015 r. zatrudnienie w spółce (...) Sp. z o.o. we W. podjął także M. P., zatrudniony w okresie od stycznia 2008 r. do czerwca 2015 r. na stanowisku konsultanta w powodowej spółce. M. P. zawarł z powodową spółką ugodę, na mocy której anulowane zostały zobowiązania wynikające z łączącej strony umowy o zakazie konkurencji po ustaniu zatrudnienia.

Dowód:

Zeznania świadka M. P. (k. 151, 152; płyta CD)

W połowie roku 2015 spółka (...) stała się klientem spółki (...) Sp. z o.o. W momencie przekazywania klienta między powodową spółką a (...) Sp. z o.o. pracownik powodowej spółki, K. S., zauważył nazwisko pozwanej w systemie zgłoszeń klienta G. C., należącym do spółki (...). K. S. poinformował o tym A. R..

Dowód:

Zeznania świadka K. S. (k. 150, 151; płyta CD)

Zeznania świadka P. G. (k. 152, 153; płyta CD)

W okresie zatrudnienia w spółce (...) Sp. z o.o. pozwana nie zajmowała się obsługą klienta G. C..

Dowód:

Przesłuchanie pozwanej (k. 167 – 168; płyta CD)

Po ustaniu zatrudnienia strona powodowa dokonała przelewu na rachunek bankowy pozwanej następujących kwot:

-

588,75 zł w dniu 10.07.2015 r., wpisując w tytule przelewu „Wynagrodzenie (...)”;

-

588,75 zł w dniu 10.08.2015 r., wpisując w tytule przelewu „Wynagrodzenie (...)”;

-

588,75 zł w dniu 14.09.2015 r., wpisując w tytule przelewu „Wynagrodzenie (...)”;

-

1 726,25 zł w dniu 09.10.2015 r., wpisując w tytule przelewu „Wynagrodzenie (...) (za 07,08,09 2015)”.

Pozwana dokonała zwrotu otrzymanych kwot, wykonując przelewy na rachunek bankowy strony powodowej kolejno w dniach: 12 lipca 2015 r., 16 września 2015 r., 12 października 2015 r. Pozwana uznała bowiem, że skoro strona powodowa opóźniła się tak dalece z wypłatą odszkodowania, to umowa o zakazie konkurencji po ustaniu zatrudnienia przestała obowiązywać.

Opóźnienie w wypłacie na rzecz pozwanej odszkodowania z tytułu umowy o zakazie konkurencji po ustaniu zatrudnienia powodowa spółka tłumaczyła okolicznością powzięcia informacji o możliwym naruszeniu przez pozwaną postanowień umowy i trwającym wewnętrznym postępowaniem wyjaśniającym. Powodowa spółka nie zwracała się do pozwanej z prośbą o udzielenie informacji w powyższym zakresie ani z wyjaśnieniem przyczyn opóźnienia wypłaty odszkodowania.

Decyzję w zakresie wstrzymania się z wypłatą odszkodowania oraz decyzję co do wypłaty odszkodowania w lipcu 2015 r. podjęli członkowie zarządu powodowej spółki we współpracy z A. R..

Dowód:

Potwierdzenia przelewów z dn. 10.07.2015 r., 12.07.2015 r., 10.08.2015 r., 14.09.2015 r., 16.09.2015 r., 09.10.2015 r., 12.10.2015 r. (k. 72 – 78)

Zeznania świadka A. R. (k. 121 – 123; płyta CD)

Przesłuchanie pozwanej (k. 167 – 168; płyta CD)

Pismem z dnia 22 lipca 2015 r. strona powodowa poinformowała pozwaną, iż na numer rachunku bankowego, znajdujący w bazie pracowników, zostały przelane środki w wysokości 25 % wynagrodzenia zasadniczego, jednakże spółka otrzymała zwrot w/w kwoty, wobec czego pozwana poproszona została o wskazane prawidłowego numery rachunku bankowego.

Dowód:

Pismo strony powodowej z dn. 22.07.2015 r. (k. 47)

Pismem z dnia 8 grudnia 2015 r. strona powodowa wezwała pozwaną do zapłaty kary umownej przewidzianej w umowie o zakazie konkurencji po ustaniu zatrudnienia, tłumacząc powyższe naruszeniem przez pozwaną postanowień przedmiotowej umowy poprzez zatrudnienie się w podmiocie konkurencyjnym.

W odpowiedzi, pismem z dnia 15 grudnia 2015 r., pozwana odmówiła spełnienia żądania strony powodowej, wobec czego strona powodowa ponowiła wezwanie pismem z dnia 21 grudnia 2015 r., a następnie ostatecznym przedsądowym wezwaniem do zapłaty z dnia 21 kwietnia 2016 r.

Dowód:

Korespondencja stron z dn.: 08.12.2015 r.,15.12.2015 r., 21.12.2015 r., 1.04.2016 r. (k. 48 – 52)

Wśród comiesięcznych kosztów związanych z utrzymaniem pozwana ponosiła m.in. koszt 1 900 zł z tytułu najmu lokalu mieszkalnego.

Dowód:

Umowa najmu lokalu mieszkalnego z dn. 01.10.2013 r. (k. 79 – 82)

W dniu 30 września 2017 r. pozwana zawarła związek małżeński. Po zawarciu małżeństwa nazwisko pozwanej brzmi M. – N..

Dowód:

Odpis skrócony aktu małżeństwa (k. 171, 172)

W oparciu o powyższe ustalenia faktyczne Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu jako bezzasadne.

W niniejszej sprawie strona powodowa dochodziła od pozwanej zapłaty kwoty w wysokości 6 243,75 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 2 maja 2016 r. do dnia zapłaty z tytułu kary umownej za naruszenie postanowień umowy o zakazie konkurencji po ustaniu zatrudnienia. Pozwana wnosiła o oddalenie powództwa w całości.

Rozważania w niniejszej sprawie zacząć należy od przybliżenia konstrukcji prawnej, jaką jest umowa o zakazie konkurencji po ustaniu zatrudnienia.

W myśl art. 101 ¹ § 1 k.p., w zakresie określonym w odrębnej umowie, pracownik nie może prowadzić działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy ani też świadczyć pracy w ramach stosunku pracy lub na innej podstawie na rzecz podmiotu prowadzącego taką działalność (zakaz konkurencji). Przepis powyższy stosuje się odpowiednio gdy pracodawca i pracownik mający dostęp do szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę, zawierają umowę o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy (art. 101 ² § 1 zd. 1 k.p.). W umowie określa się także okres obowiązywania zakazu konkurencji oraz wysokość odszkodowania należnego pracownikowi od pracodawcy, z zastrzeżeniem przepisów § 2 i 3 (art. 101 ² § 1 zd. 2 k.p.). Odszkodowanie, o którym mowa w § 1, nie może być niższe od 25 % wynagrodzenia otrzymanego przez pracownika przed ustaniem stosunku pracy przez okres odpowiadający okresowi obowiązywania zakazu konkurencji; odszkodowanie może być wypłacane w miesięcznych ratach, a w razie sporu o odszkodowaniu orzeka sąd pracy (art. 101 ² § 3 k.p.). Zakaz konkurencji, o którym mowa w § 1, przestaje obowiązywać przed upływem terminu, na jaki została zawarta umowa przewidziana w tym przepisie, w razie ustania przyczyn uzasadniających taki zakaz albo niewywiązywania się pracodawcy z obowiązku wypłaty odszkodowania. Umowa o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy wymaga pod rygorem nieważności formy pisemnej (art. 101 ³ k.p.).

Rozwijając powyższe wskazać należy po pierwsze, że o ile podmiotem umowy o zakazie konkurencji w trakcie trwania stosunku pracy może być każdy pracownik, to zakres podmiotowy umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku zatrudnienia jest ograniczony do pracowników posiadających dostęp do szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę. Takie zawężenie kręgu pracowników, z którymi możliwe jest zawarcie umowy o zakazie konkurencji po ustaniu zatrudnienia doktryna tłumaczy szczególnym charakterem instytucji zakazu konkurencji po ustaniu zatrudnienia, która stanowi wyłom od zagwarantowanej w Konstytucji i Kodeksie pracy zasady swobody wyboru zawodu (W. Muszalski [red.], Kodeks pracy. Komentarz., wyd. 11, Warszawa 2017, Legalis).

Pojęcie „szczególnie ważne informacje” nie zostało w przepisach prawa pracy zdefiniowane, dlatego w każdej sytuacji pracodawca musi je określić indywidualnie i doprecyzować, wykorzystując np. definicję tajemnicy przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 11 ust. 4 ustawy o zwalczeniu nieuczciwej konkurencji. W orzecznictwie Sądu Najwyższego wskazuje się, że brak takiego dookreślenia pojęcia szczególnie ważnych informacji i brak podjęcia stosownych działań mających na celu ich upoufnienie może w praktyce oznaczać traktowanie takich informacji jako powszechnej wiedzy, która może być zgodnie z prawem wykorzystana przez pracownika we własnej działalności gospodarczej (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 października 2000 r., sygn. akt I CKN 304/00, OSNC 2001, Nr 4, poz. 59).

Odnosząc się do zakresu przedmiotowego zakazu konkurencji, tj. do określenia, czego nie może robić pracownik, który podpisał umowę, wskazać należy, że zakres ten nie może wykraczać poza zakres działalności prowadzonej przez byłego pracodawcę. Przepisy prawa pracy nie regulują kwestii związanych z formułowaniem tego zakazu, dlatego też istotnym jest, aby zakaz został wystarczająco sprecyzowany, tak, aby umożliwiał byłemu pracownikowi ustalenie – bez nadmiernego wysiłku i na podstawie dostępnych mu danych – jego treści (zob. teza 2 wyroku Sądu Najwyższego z dnia 3 grudnia 2008 r., sygn. akt I PK 97/08, Legalis). Obowiązek konkretyzacji zakazu konkurencji oznacza, że zakaz ten nie powinien ograniczać się do powołania w umowie o zakazie konkurencji ogólnej klauzuli ustawowej ani ograniczać się do odwołania ogólnie do przedmiotu działalności pracodawcy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia: 8 maja 2002 r., sygn. akt I PKN 221/01, OSNP 2004, Nr 6, poz. 98; 19 maja 2004 r., sygn. akt I PK 534/03, OSNP 2005, Nr 5, poz. 63; 10 września 2004 r., sygn. akt I PK 592/03, OSNP 2005, Nr 14, poz. 202; 24 października 2006 r., sygn. akt II PK 39/06, OSNP 2007, Nr 19–20, poz. 276).

Zakres ten może być uzależniony od tego, jakie stanowisko pracy zajmował były pracownik w okresie zatrudnienia u byłego pracodawcy i jaki w związku z tym miał dostęp do szczególnie ważnych informacji. Zakaz konkurencji nie oznacza jednak zakazu wykonywania tego samego rodzaju aktywności zawodowej jak u byłego pracodawcy, związanej z wyuczonym zawodem, a jedynie wykorzystywania jej w procesie wytwarzania takich dóbr i usług, które stanowią przedmiot działalności tego pracodawcy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 listopada 2010 r., sygn. akt II PK 108/10, Legalis). Konkurencyjną działalność stanowi zatem aktywność byłego pracownika przejawiana w tym samym zakresie przedmiotowym co u byłego pracodawcy i skierowana do tego samego kręgu odbiorców.

Przechodząc dalej do kwestii odszkodowania przysługującego pracownikowi z tytułu powstrzymywania się od podejmowania działań konkurencyjnych po ustaniu stosunku pracy wskazać należy, że ustawodawca nie określił w sposób jednoznaczny terminu wypłaty odszkodowania. Sposób i termin wypłaty zależy więc od uzgodnienia między pracodawcą a pracownikiem, co znalazło potwierdzenie w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2005 r. (sygn. akt II PK 186/04, Legalis), zgodnie z którym obowiązek pracodawcy zapłaty odszkodowania powstaje w terminach określonych w klauzuli konkurencyjnej, a jeżeli strony nie określiły terminu wypłaty odszkodowania – w okresach miesięcznych. Część doktryny dopuszcza przy tym możliwość wypłaty odszkodowania w ostatnim miesiącu okresu, w którym pracownik powstrzymał się od podejmowania działalności konkurencyjnej (zob. A.M. Świątkowski, Kodeks pracy. Komentarz 2010., s. 516). W ocenie Sądu z powyższym poglądem nie sposób się zgodzić, bowiem przyznanie pracodawcy opisanego wyżej prawa oznaczałoby dla byłego pracownika, w sytuacji braku możliwości znalezienia jakiegokolwiek zatrudnienia poza podmiotami konkurencyjnymi, utratę jakiegokolwiek źródła utrzymania.

Sens umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy sprowadza się do ustanowienia dla pracownika zakazu podejmowania i prowadzenia działalności konkurencyjnej, dla pracodawcy zaś – obowiązku wypłaty pracownikowi odszkodowania. Nie budzi wątpliwości, że opóźnienie wypłaty odszkodowania należnego pracownikowi z tytułu zawartej umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy może oznaczać „niewywiązanie się” z obowiązku wypłaty odszkodowania, powodujące ustanie zakazu konkurencji (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 maja 2009 r., sygn. akt II PK 300/08, Legalis). W doktrynie wskazuje się przy tym, że biorąc pod uwagę funkcję, jaką spełnia odszkodowanie, o którym mowa w art. 101 ² § 3 k.p., im zakaz konkurencji jest szerszy, tym odszkodowanie powinno być wyższe. W sytuacji, gdy z umowy wynika, że chcąc zastosować się do zakazu konkurencji, pracownik nie ma w zasadzie możliwości zarobkowania w swoich zawodzie, odszkodowanie powinno oscylować w okolicach 100 % wynagrodzenia otrzymywanego u byłego pracodawcy w tym okresie (A. Sobczyk [red.], Kodeks pracy. Komentarz, wyd. 3, 2017, Legalis).

Wskazać należy także, że możliwość dochodzenia przez pracodawcę kary umownej z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania przez pracownika zobowiązania powstrzymania się od działalności konkurencyjnej po ustaniu stosunku pracy była zagadnieniem wzbudzającym kontrowersje w orzecznictwie. Początkowo Sąd Najwyższy opowiadał się przeciwko dopuszczalności jej zastrzegania w klauzulach konkurencyjnych, jednak w późniejszym orzecznictwie stosowanie takiej kary zostało dopuszczone (wyrok Sądu Najwyższego z dnia: 10 października 2003 r., sygn. akt I PK 528/02, Legalis; 5 kwietnia 2005 r., sygn. akt I PK 196/04 , Legalis ).

Oceniając zasadność zgłoszonych w pozwie roszczeń w pierwszej kolejności wskazać należy, iż nie stanowił okoliczności spornej fakt zatrudnienia pozwanej w powodowej spółce ani fakt, że wraz z zawarciem umowy o pracę z dnia 29 lipca 2014 r. strony związały się również umową o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy.

Pozwana kwestionowała natomiast w niniejszym postępowaniu po pierwsze umocowanie reprezentanta powodowej spółki, A. R., do zawarcia z pozwaną przedmiotowej umowy. Uznając przedmiotowy zarzut pozwanej za bezzasadny Sąd podziela argumentację przedstawioną przez stronę powodową. Zważyć należy bowiem, że w dniu 11 października 2013 r. Prezes Zarządu (...) Sp. z o.o. S.K.A. we W. udzielił A. R. pełnomocnictwa do reprezentacji spółki w sprawach z zakresu prawa pracy, w szczególności dotyczących czynności prawnych: nawiązania stosunku pracy (i wszelkich czynności z tym związanych), zmiany jego treści oraz rozwiązania stosunku pracy, jak również do zawierania, zmiany i rozwiązywania umów cywilnoprawnych (umów zlecenia oraz umów o dzieło). Analiza treści powołanego pełnomocnictwa prowadzi do konstatacji, iż umocowanie A. R. ograniczone zostało jedynie do możliwości reprezentowania spółki w sprawach z zakresu określonej gałęzi prawa, tj. prawa pracy, nie zostało zaś zawężone do konkretnych czynności prawnych należących do tej dziedziny prawa. Wymienione w dokumencie pełnomocnictwa czynności prawne takie jak nawiązanie i rozwiązanie stosunku pracy, zmiany jego treści czy też zawieranie, zmiany i rozwiązywanie umów cywilnoprawnych, stanowią jedynie egzemplifikację czynności, w których A. R. uprawniona była do reprezentowania powodowej spółki, nie są zaś ponad wszelką wątpliwość katalogiem zamkniętym. Nie budzi ponadto wątpliwości, że umowa o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy jest umową z zakresu prawa pracy lub ewentualnie umową z pogranicza prawa pracy i prawa cywilnego, o czym niejednokrotnie wypowiadał się Sąd Najwyższy (zob. np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 stycznia 2004 r., sygn. akt I PK 222/03, L. ; z dnia 23 stycznia 2008 r., sygn. akt II PK 127/07, Legalis; z dnia 5 kwietnia 2005 r., sygn. akt I PK 196/04, L. ; z dnia 15 września 2015 r., sygn. akt II PK 242/14, Legalis ).

Biorąc powyższe pod uwagę zarzut pozwanej, dotyczący braku umocowania A. R. do zawarcia w imieniu powodowej spółki umowy o zakazie konkurencji po ustaniu zatrudnienia z pozwaną, okazał się bezzasadny. Tym samym za chybiony należało uznać także zarzut braku legitymacji czynnej strony powodowej w niniejszym postępowaniu.

Przechodząc dalej wskazać należy że strona powodowa, na której w tym zakresie spoczywał ciężar dowodu, nie zdołała w niniejszym postępowaniu wykazać, by wykonywane przez pozwaną czynności po ustaniu łączącego strony stosunku pracy miały charakter konkurencyjny. Przypomnieć należy, że w powodowej spółce pozwana zatrudniona była na stanowisku młodszego konsultanta SAP. Analiza zakresu przypisanych do przedmiotowego stanowiska obowiązków pozwala stwierdzić, że poszczególne czynności, do których wykonywania zobowiązana została pozwana, koncentrowały się wokół procesu wdrażania systemu SAP u klientów powodowej spółki. Wskazują na to bezpośrednio zapisy załącznika nr 2 do umowy o pracę, zgodnie z którymi pozwana zobowiązana była m.in. do prowadzenia konsultacji, szkoleń i innych usług niezbędnych do wdrożenia aplikacji w założonym czasie i budżecie, do sugerowania klientom najlepszych rozwiązań biznesowych w zakresie prowadzonego wdrożenia, do szukania rozwiązań problemów zaistniałych w zakresie prowadzonego wdrożenia, do zdobycia wiedzy z zakresu wdrażanego modułu. Potwierdzeniem powyższej konstatacji są także zeznania świadków, z których wynika, że pozwana zajmowała się w powodowej spółce czynnościami związanymi jedynie z wdrażaniem systemu, działając z tym systemem w obszarze finansowym i logistycznym, nie zaś jego serwisowaniem. Jak bowiem wskazała świadek A. R. „pozwana jako młodszy konsultant brała udział we wdrożeniach, zbierała informację, analizowała procesy biznesowe, przygotowywała dokumenty”. Zgodnie zaś z zeznaniami świadka R. W., bezpośredniego przełożonego pozwanej, „pozwana pracowała nad wdrożeniem systemu SAP w grupie G. C. od stycznia, lutego 2014 r.”. Także świadek P. G. potwierdził, że „pozwana były zaangażowana we wdrożenie systemu SAP”, ponadto wskazał, że wdrożenie systemu zakończyło się w okolicach stycznia – lutego 2015 r. Podkreślić należy przy tym, że, jak ustalił Sąd, po okresie wdrożenia systemu następuje etap jego stabilizacji, a dopiero następnie etap serwisowania. Pozwana oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę łączącej strony złożyła w dniu 27 lutego 2015 r., a stosunek pracy rozwiązał się z dniem 31 marca 2015 r. Biorąc pod uwagę przedstawioną chronologię zdarzeń stwierdzić należy, że pozwana odchodziła z powodowej spółki w momencie, gdy trwał etap stabilizacji systemu. Pozwana nie miała tym samym okazji brać udziału w świadczeniu przez powodową spółkę usług serwisowania systemu. W okresie zatrudnienia w powodowej spółce pozwana należała do grupy pracowników, którzy zajmowali się wdrożeniem systemu i czynnościami z tym związanymi na rzecz klienta strony powodowej, tj. spółki (...).

Ze zgromadzonego w niniejszej sprawie materiału dowodowego wynika zaś, że w spółce (...) Sp. z o.o. pozwana wykonywała czynności związane jedynie z serwisem aplikacyjnym systemu SAP. Pozwana odpowiedzialna była za przyjmowanie zgłoszeń klientów dotyczących problemów występujących w pracy z systemem i rozwiązywaniem ich, nie zajmowała się zaś pozyskiwaniem klientów dla nowego pracodawcy ani wykonywaniem czynności dotyczących wdrażania systemu SAP u kontrahentów pracodawcy. Pozwana nie miała zatem żadnego wpływu na krąg klientów spółki (...) Sp. z o.o., w szczególności zaś zmiana przez pozwaną pracodawcy nie pozostawała w żadnym związku ze zmianą usługodawcy, z którego pomocy korzystała spółka (...).

Wskazać należy przy tym, że podstawę wywodzonego przez stronę powodową zarzutu naruszenia przez pozwaną klauzuli konkurencyjnej stanowiła właśnie okoliczność rzekomego świadczenia przez pozwaną usług tożsamych jak w powodowej spółce, i to dodatkowo na rzecz klienta – spółki (...). W ocenie strony powodowej pozwana w toku pracy na rzecz (...) Sp. z o.o. wykorzystywać miała wiedzę szczególną o kliencie G. C., do jakiej dostęp pozwana posiadała u poprzedniego pracodawcy, tj. m.in. dane dotyczące zakresu realizowanego projektu, systemu klienta, jego specyfikacji oraz problemów związanych z wdrażaniem systemu. Ponadto zdaniem strony powodowej pozwana musiała mieć wiedzę o decyzji G. C. co do zmiany usługodawcy, a zatem musiała być świadoma, iż podejmując zatrudnienie w (...) Sp. z o.o. naruszy zakaz konkurencji po ustaniu zatrudniania w powodowej spółce.

Z zarzutami strony powodowej nie sposób się zgodzić już z tego tylko względu, że, jak wskazano wyżej, czynności wykonywane przez pozwaną u poprzedniego i nowego pracodawcy nie miały tożsamego charakteru. Pozwana nie miała ponadto sposobności, by u nowego pracodawcy posługiwać się wiedzą szczególną, do jakiej dostęp pozwana miała mieć w powodowej spółce. Wiadomości pozyskane przez pozwaną u poprzedniego pracodawcy, a dotyczące procesu wdrażania systemu SAP, nie miały istotnego znaczenia podczas wykonywania przez pozwaną czynności związanych z serwisem aplikacyjnym, czym pozwana zajmowała się u nowego pracodawcy.

Tym samym strona powodowa nie zdołała wykazać, by z tytułu zatrudnienia pozwanej w powodowej spółce pozwana posiadała dostęp do szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę, a dostęp do których jest ustawową przesłanką dopuszczalności zawarcia umowy o zakazie konkurencji po ustaniu zatrudnienia. Strona powodowa nie dowiodła ponadto, by te potencjalnie posiadane przez pozwaną szczególnie ważne informacje pozwana wykorzystała w działalności na rzecz spółki (...) Sp. z o.o.

Co znamienne, umowa o zakazie konkurencji po ustaniu zatrudnienia została przez powodową spółkę zawarta także z pracownikiem zatrudnionym na stanowisku konsultanta SAP, M. P.. Pracownik ten, podobnie jak pozwana, zajmował się w toku zatrudnienia w powodowej spółce wdrożeniem systemu SAP u klienta G. C., a będąc zatrudnionym na stanowisku hierarchicznie wyższym od stanowiska pozwanej, niewątpliwie posiadał szerszy niż pozwana dostęp do szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę. Tymczasem powodowa spółka zawarła następnie z M. P. ugodę, na mocy której anulowane zostały wzajemne zobowiązania stron wynikające z zawartej niegdyś umowy o zakazie konkurencji po ustaniu zatrudnienia. Opisana sytuacja pozwala uznać, że po stronie powodowej spółki musiało dojść do konkluzji, zgodnie z którą informacje uzyskane przez konsultanta nie są w rzeczywistości na tyle istotne, by mogły narazić pracodawcę na szkodę. W przeciwnym wypadku trudno wyobrazić sobie przyczynę, dla której pracodawca zrezygnowałby z zabezpieczenia swoich interesów.

Przeprowadzone w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe nie pozwala ponadto stwierdzić, by pozwana w trakcie zatrudnienia u nowego pracodawcy wykonywała jakiejkolwiek czynności na rzecz G. C.. O wykonywaniu przez pozwaną takich czynności nie świadczy w szczególności pojawienie się nazwiska pozwanej w systemie zgłoszeń, do którego dostęp przy zmianie przez klienta usługodawcy miała zarówno spółka powodowa, jak i (...) Sp. z o.o. Strona powodowa nie zdołała dowieść, by powyższa okoliczność oznaczała, iż pozwana zajmowała się u nowego pracodawcy obsługą klienta G. C., i to w zakresie wdrażania systemu. Z tego, jak wskazał świadek K. S., „jednorazowego” przypadku, w którym w systemie (...) Sp. z o.o. pojawiło się nazwisko pozwanej, powodowa spółka wyciągnęła tak daleko idące konsekwencje jak po pierwsze wstrzymanie wypłaty pozwanej odszkodowania, po drugie zaś – wytoczenie niniejszego powództwa. Podkreślić przy tym należy, że strona powodowa nie podjęła jakichkolwiek czynności wyjaśniających, które pozwoliłyby jej na jednoznaczne ustalenie, czy pozwana naruszyła postanowienia klauzuli konkurencyjnej. Pracodawca nie weryfikował w jakich okolicznościach i odnośnie jakich czynności nazwisko pozwanej pojawiło się w systemie, w szczególności zaś nie podjął próby kontaktu ani z pozwaną, ani ze spółką (...) Sp. z o.o. Zamiast tego, strona powodowa przystąpiła do wewnętrznych konsultacji, w których udział brał prezes zarządu spółki oraz A. R., a których efektem było początkowo podjęcie decyzji o wstrzymaniu wypłat odszkodowania, następnie zaś – o ich uruchomieniu.

Na marginesie wskazać należy, że uwadze Sądu nie uszła pewna niekonsekwencja strony powodowej, przejawiająca się w początkowym wstrzymaniu wypłat odszkodowania na rzecz pozwanej z uwagi na jej rzekomą działalność konkurencyjną, następnie przystąpieniu do wypłacania tego odszkodowania, co należało rozumieć jako ustalenie, że pozwana nie naruszyła klauzuli konkurencyjnej, by ostatecznie wzywać pozwaną do zapłaty kary umownej jako konsekwencji naruszenia tej klauzuli.

Nie sposób także pominąć okoliczności, zgodnie z którą pozwana podjęła zatrudnienie u nowego pracodawcy z dniem 1 kwietnia 2015 r., tj. niezwłocznie po rozwiązaniu stosunku pracy łączącego strony, co miało miejsce w dniu 31 marca 2015 r. W tym okresie klient G. C. w dalszym ciągu korzystał z usług powodowej spółki, i taki stan rzeczy utrzymywał się jeszcze przez kolejne 2 – 3 miesiące. Podejmując zatrudnienie w (...) Sp. z o.o. pozwana nie mogła zatem choćby przypuszczać, że istnieje potencjalna możliwość wykonywania przez nią czynności na rzecz klienta dotychczasowego pracodawcy, bowiem rzeczony klient w dalszym ciągu pozostawał kontrahentem powodowej spółki. Ponadto również po zmianie przez G. C. usługodawcy pozwana, na mocy decyzji przełożonych, nie wykonywała czynności na rzecz wskazanego klienta.

Podsumowując powyższe wskazać należy, że zakres wykonywanej przez pozwaną pracy w spółce (...) Sp. z o.o. był odmienny niż zakres czynności, jakie pozwana wykonywała na rzecz powodowej spółki, co samo w sobie świadczy o braku złamania przez pozwaną zakazu konkurencji.

Nie bez znaczenia dla oceny zasadności powództwa pozostają także okoliczności, w jakich doszło do zawarcia przez strony umowy o zakazie konkurencji po ustaniu zatrudnienia, a także sposób ujęcia zakresu przedmiotowego rzeczonego zakazu w umowie z dnia 29 lipca 2014 r.

Doświadczenie życiowe nakazuje Sądowi dać wiarę twierdzeniom pozwanej, zgodnie z którymi nie miała ona żadnego wpływu na ukształtowanie treści umowy o zakazie konkurencji po ustaniu zatrudnienia, a ponadto, że wyrażenie przez pozwaną zgody na związanie się przedmiotową umową, w kształcie i o treści narzuconej przez pracodawcę, stanowiło warunek, bez spełnienia którego powodowa spółka nie zdecydowałaby się na zatrudnienie pozwanej. Pracodawca sformułował przy tym zakres klauzuli konkurencyjnej w sposób tak ogólny i nieprecyzyjny, że określenie obszaru, w jakim podejmowanie przez pracownika działalności jest zakazane, niewątpliwie nastręcza trudności nie tylko po stronie pracownika, ale też Sądu. Co prawda łącząca strony umowa o zakazie konkurencji określała zakres czynności, których powinien wystrzegać się pracownik po ustaniu stosunku pracy (w § 1 ust. 2 i 3 umowy rozwinięto ogólną myśl z § 1 ust. 1 umowy, zgodnie z którym na podstawie umowy pracownik zobowiązuje się w okresie 6 miesięcy od dnia ustania stosunku zatrudnienia u pracodawcy powstrzymać się od prowadzenia działalności konkurencyjnej w stosunku do działalności prowadzonej przez pracodawcę, wskazując, iż za działalność konkurencyjną uważane będą czynności takie jak prowadzenie przedsiębiorstwa, występowanie w charakterze agenta, pełnomocnika czy prokurenta, uczestniczenie w przedsięwzięciach lub podmiotach konkurencyjnych, a także świadczenie pracy na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia, umowy o dzieło lub na jakiejkolwiek innej podstawie), to jednak powyższe czynności odniesione zostały ogólnie do działalności prowadzonej przez pracodawcę w tym znaczeniu, że pracownik zobowiązany był do powstrzymania się od współpracy ze wszystkimi podmiotami, które prowadzą działalność konkurencyjną w stosunku do działalności prowadzonej przez pracodawcę, a nie tylko od określonych zadań, realizowanych w toku stosunku pracy z pracodawcą.

Przypomnieć należy, że zakaz konkurencji nie oznacza zakazu wykonywania tego samego rodzaju aktywności zawodowej jak u byłego pracodawcy, związanej z wyuczonym zawodem, a jedynie wykorzystywania jej w procesie wytwarzania takich dóbr i usług, które stanowią przedmiot działalności tego pracodawcy. Biorąc pod uwagę, że przedmiotem prowadzonej przez powodową spółkę działalności jest szeroko pojęta działalność z zakresu IT, tak ogólne odniesienie się w treści umowy o zakazie konkurencji po ustaniu zatrudnienia właśnie do działalności prowadzonej przez pracodawcę w zasadzie uniemożliwiało pracownikowi (pozwanej) prowadzenie działalności lub podjęcie zatrudnienia w jakimkolwiek podmiocie z tej samej branży, co jest równoznaczne z nadużyciem celu i sensu takiej umowy. Podkreślić należy także, że tak szerokiemu zakresowi klauzuli konkurencyjnej, która obowiązywać miała nadto przez okres pół roku, nie odpowiadała wysokość ustalonego na rzecz pozwanej odszkodowania, które w niniejszej sprawie wynosiło niecałe 600 zł miesięcznie. Biorąc pod uwagę poziom miesięcznych kosztów utrzymania pozwanej, m.in. koszt najmu mieszkania w wysokości 1 900 zł miesięcznie, nie budzi wątpliwości Sądu, że przyznana pozwanej kwota odszkodowania nie pozwalała na zaspokojenie choćby tak podstawowych potrzeb jak potrzeby mieszkaniowe. Z drugiej zaś strony pozwana nie miała możliwości podjęcia działalności bądź zatrudnienia w dochodowej branży IT, jeśli nie chciała się narazić na zarzut naruszenia postanowień umowy i odpowiedzialności finansowej. Ustalenie przez pracodawcę kształtu umowy o zakazie konkurencji po ustaniu zatrudnienia w powyższy sposób stoi w sprzeczności z zasadami współżycia społecznego, stanowiąc tym samym nadużycie prawa podmiotowego, o którym mowa w przepisie art. 8 k.p.

Na koniec wskazać należy, że trafny jest argument pozwanej odnoszący się do niewywiązania się przez pracodawcę z obowiązku zapłaty odszkodowania, w konsekwencji czego pozwana była uprawniona do przeświadczenia, iż zakaz konkurencji, jaki nakładała na pozwaną umowa, przestał obowiązywać. Taką sankcję na wypadek niewywiązania się pracodawcy z obowiązku wypłaty odszkodowania ustawodawca przewidział wprost w przepisie art. 101 ² § 2 k.p. Nie sposób przy tym uznać, by do opóźnienia w wypłacie odszkodowania doszło z powodu okoliczności obciążających pozwaną, takich jak choćby wskazanie błędnego numeru rachunku bankowego. Jak była mowa wyżej, decyzja w przedmiocie niewypłacania pozwanej odszkodowania przez okres trzech miesięcy podjęta została w wyniku powzięcia przez powodową spółkę wiedzy o rzekomych naruszeniach postanowień umowy, jakich miała się dopuścić pozwana, przy czym strona powodowa nie podjęła żadnych działań celem weryfikacji tej wiedzy zanim postanowiła o niewypłacaniu pozwanej odszkodowania. Następnie zaś, po upływie blisko trzech miesięcy, strona powodowa podjęła decyzję o wypłacie pozwanej odszkodowania, także za zaległe miesiące, przyznając sobie niejako prawo do swobodnego decydowania o realizacji nałożonego na pracodawcę obowiązku wypłaty odszkodowania, oczekując zaś od pozwanej, że ta będzie przestrzegać postanowień umowy mimo braku ekwiwalentnego zachowania po stronie pracodawcy.

Podkreślić należy przy tym, że w przypadku niewywiązania się przez pracodawcę z obowiązku zapłaty odszkodowania obowiązywać przestaje nie tyle umowa o zakazie konkurencji, co sam zakaz konkurencji. Powyższe oznacza, że mimo ustania obowiązku powstrzymywania się od działalności konkurencyjnej, pracownikowi w dalszym ciągu przysługuje roszczenie o odszkodowanie (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 listopada 2012 r., sygn. akt II PK 182/12, Legalis). Tymczasem pozwana zwróciła byłemu pracodawcy wszystkie przekazane przez niego kwoty miesięcznych rat odszkodowania, dając tym samym wyraz swojej dobrej woli w stosunku do byłego pracodawcy.

Biorąc pod uwagę zaprezentowaną wyżej argumentację w ocenie Sądu pozwana nie dopuściła się naruszenia zakazu konkurencji po ustaniu zatrudnienia w powodowej spółce. Wywodzenie naruszenia powyższego zakazu z faktu zatrudnienia pozwanej na podstawie umowy o pracę w firmie (...) Sp. z o.o. jest zdaniem Sądu chybione. Tym samym roszczenie strony powodowej podlegało oddaleniu, o czym Sąd orzekł jak w punkcie I sentencji wyroku.

Podejmując przedmiotowe rozstrzygnięcie Sąd działał w oparciu o całokształt zgromadzonego w niniejszej sprawie materiału dowodowego, a więc w oparciu o dowody z dokumentów, wskazane w treści uzasadnienia, albowiem ich wiarygodność i autentyczność nie budziła wątpliwości stron ani Sądu. Ponadto Sąd skorzystał z osobowych środków dowodowych w postaci zeznań świadków oraz wyjaśnień pozwanej. Sąd pominął dowód z przesłuchania strony powodowej z uwagi na stosowny wniosek strony.

Oceny zeznań świadków A. R., R. W., K. S., M. P., P. G. i M. Z., a także wyjaśnień pozwanej, Sąd dokonał w kontekście całokształtu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego. Sąd uznał wskazane dowody za wiarygodne, albowiem były one jasne, konsekwentne i logiczne. Zeznania rzeczonych osób były zbieżne ze sobą, wzajemnie się pokrywały i uzupełniały zgromadzone w sprawie dowody w postaci dokumentów. Co prawda niektórzy ze świadków wskazywali, że pozwana podjęła się działalności konkurencyjnej, jednak tak formułowane wypowiedzi były jedynie przejawem subiektywnych ocen, dokonanych przez świadków, i jako takie nie mogły mieć waloru dowodowego w niniejszej sprawie.

Orzeczenie o kosztach jak w punkcie II sentencji wyroku znajduje podstawę w treści art. 98 § 1 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). W niniejszej sprawie kosztami poniesionymi przez pozwaną były koszty wynagrodzenia pełnomocnika ją reprezentującego, które zgodnie z § 9 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 1804) wynosiły 1 350 zł.